Vlekkenplan gemeente Weesp: de nieuwe wijk Aetsveld.
Vlekkenplan gemeente Weesp: de nieuwe wijk Aetsveld. Foto: HKW

De verdubbeling van Weesp: Aetsveld in 1970

WEESP - Als het aan de gemeente had gelegen, dan was Weesp in de jaren 70 verdubbeld in de Aetsveldsepolder. Wat nu iedereen als Aetsveld (1500 huizen) kent, was maar een onderdeel van een wijk met 6500 huizen.

Het zogeheten 'vlekkenplan' van de gemeente Weesp biedt een interessant inkijkje in de nieuwe wijk Het Aetsveld. De kaart dook onlangs op bij de Historische Kring Weesp en is gemaakt op het Weesper stadhuis in 1970. Het laat een hypermoderne wijk tussen Weesp en Nigtevecht zien compleet met scholen, kerken en winkels. Weesp zou daarmee meer dan verdubbelen: de stad had 5400 huizen in 1971. Weesp stond niet alleen. Er werden in die tijd in heel Nederland veel grootschalige bouwplannen ontwikkeld. Volgens het Centraal Planbureau zou Nederland in 2000 circa 20 miljoen mensen tellen en bleef de naoorlogse woningnood dus groot.
Weesp was niet meer te stuiten. Nadat de flats in Noord klaar waren, wilde het stadsbestuur verder. Groei betekende namelijk ook meer aanzien in de regio en - ook niet onbelangrijk - een verdubbeling van de vergoedingen van burgemeester en wethouders. Weesp ontwikkelde het bouwplan voor de lonkende Aetsveldsepolder. 6500 huizen, met onderin de geplande snelweg A6, rechts een verkeersknooppunt en tussen Weesp en de nieuwe wijk een 'secundaire weg'. De huidige provinciale weg N236 zou blijven, maar zou worden gedegradeerd tot een lokale verbindingsweg.

Twee dingen zouden het grootschalige plan voor de nieuwe wijk Aetsveld uiteindelijk fataal blijken. Het eerste was een redelijk nieuw verschijnsel: allerlei belangengroeperingen keerden zich tegen de nieuwbouw: Natuurmonumenten, Actiegroep Weesp en andere
natuurliefhebbers. Dat was men als gemeente niet gewend. En die groepen deden hun zegje bij Provinciale Staten en Den Haag.
Aanvankelijk werden ze niet serieus genomen, maar gaandeweg begon bij het gemeentebestuur door te dringen dat ze wel invloed hadden. Groot was dan ook de klap toen nota bene de minister van Volkshuisvesting zelf, de heer Gruyters, in maart 1975 een streep zette door de megalomane Aetsveld-plannen. Ook de geplande snelweg A6 bleek een reddende engel voor de groene polder. Auteur Dick van Zomeren concludeert in zijn boek 'Het ontstaan van een Weesper woningcorporatie' uit 1989 dat de onduidelijkheid over het wel of niet aanleggen van de snelweg in de jaren 60 ervoor zorgde dat de plannen steeds werden uitgesteld en dus uiteindelijk tot afstel leidde. Maar die snelweg, dan onder de naam A6-A9, zou Weesp nog tientallen jaren bezig houden.