Vrijwilliger Jan Molenaar helpt met het lossen van de gemaaide waterplanten.
Vrijwilliger Jan Molenaar helpt met het lossen van de gemaaide waterplanten.

Vrijwilligers helpen bij maaien waterplanten randmeren

MUIDERBERG - De weelderig groeiende waterplanten in de randmeren zijn een groot probleem voor de watersporters, strandliefhebbers en hengelaars. Boten lopen er in vast en dat kan gevaarlijke situaties opleveren. Al langer wordt er gemaaid en dit jaar voor het eerst ook door vrijwilligers en onder toeziend oog van de speciaal opgerichte Stichting Maaien Waterplanten Randmeren. Speciaal voor de betrokkenen en de pers werd een tocht georganiseerd op de Huizer botter HZ 45 om een maaiboot van dichtbij aan het werk te bekijken.

door Carin van den Berg

Ernst Rijsdijk, projectleider van de coöperatie Gastvrije Randmeren: "Op dit moment varen er drie vissersboten op de randmeren tussen Naarden en Kampen die omgebouwd zijn tot maaiboten. De hele maand jullie zullen zij zo'n 200 hectare maaien." Gastvrije randmeren is een samenwerkingsverband van de gemeenten langs de randmeren en heeft als doel de kwaliteit van het natuur- en recreatiegebied Randmeren te verhogen en de robuustheid van het gebied te versterken. Samen met HISWA en het Watersportverbond vormen zij de Stichting Maaien Waterplanten Randmeren. HISWA vertegenwoordigt hierin de drie commerciële havens rondom de randmeren en het Watersportverbond de verenigingen.

Waterplantenconferentie
Gerdina Krijger, regiomanager van de HISWA zegt dat het probleem al jaren speelt. "Eigenlijk is het een verantwoordelijkheid van Rijskwaterstaat. Die maait echter alleen maar in de vaargeul en niet daarbuiten. We zijn zelfs in Den Haag geweest en hebben vorig jaar een waterplantenconferentie gehouden. Uiteindelijk hebben we wat geld gekregen om een samenwerkingsverband op te richten en dat is de Stichting Maaien Waterplanten Randmeren geworden.
Op de boot vaart ook havenmeester Jaap van Brummelen mee van de Stichting Jachthaven Huizen. Hij coördineert de inzet van vrijwilligers. "We hebben toegezegd dat we elke dag een vrijwilliger leveren. Daarnaast zorgen we ook dat er lunchpakketten aan boord komen." Van Brummelen doet dit werk deels in zijn eigen tijd. "Vandaag is mijn vrije dag en vaar ik mee om vragen te beantwoorden."
Bij de maaiboot aangekomen, staat vrijwilliger Jan Molenaar uit Huizen op het dek. Samen met de bemanning van de visserboot GM 29, oftewel de Jan Willem. Ze halen de netten binnen met de gemaaide planten en legen deze op het dek. "Ik ben met pensioen en werk niet meer", vertel Molenaar. "Ik doe af en toe wat vrijwilligerswerk in de haven. Daarom werd ik door de havenmeester gevraagd."
Op de vraag hoe hij het vindt, komt een "ik vind het geweldig" als antwoord. "Morgen ga ik weer, want er is iemand uitgevallen en volgende week ook. Als het kan wil ik volgend jaar nog meer dagen meevaren." Molenaar heeft zelf geen boot, maar geeft aan dat hij op de hoogte is van het probleem dat de waterplanten verzorgen. "Kijk hier maar. Als dat in je schroef komt. En als je overboord slaat, dan kan je ook niet zwemmen. Je zit meteen vast in de planten."

Grote heggenschaar
Inmiddels is de eigenaar van de boot, visser Daniël Wormsbecher, overgestapt op de botter. Hij legt het maaisysteem uit. "Voor de boot hebben we een speciaal systeem laten ontwerpen. Er hangt een vingerbalk met een maaisysteem. Als een soort grote heggenschaar knipt deze de planten af. Ik kan hem laten zakken tot de toegestane hoogte van 60 centimeter boven de bodem. De afgeknipte planten vallen in de kuilnetten langs de boot. Voor het vissen zijn ze verboden, maar hiervoor kan ik ze goed gebruiken en ook het net is hiervoor speciaal ontworpen."
Als de netten vol zitten, worden ze geleegd op het dek. Aan de kade in de haven kan een grijper het in een wagen doen en wordt het getransporteerd naar een boer die het als mest kan gebruiken. "Daar betalen we nu voor", vertelt Rijsdijk. "We kennen de waarde van het wier nog niet zo goed. Het lijkt op gras. Morgen neem ik twee emmers mee naar een wormenkweker. Als hij er voor wil betalen, dan is dat ook een reductie van de kosten."

Aan boord ook wethouder Gerrit Pas uit Huizen. De gemeenten zijn blij met de stichting die maait. Het scheelt veel geld. "Het eerste dat ik deed toen ik wist dat ik wethouder zou worden, is gaan varen met een vriend. Ik heb zelf geen boot. Daar heb ik gezien wat voor overlast er is. Aan het strandje van Huizen wordt echter nog niet gemaaid, hoorde ik net. Daar ga ik even achteraan, daar moet dan iets voor geregeld worden."
Robert Weijman van Sportvisserij Nederland vaart ook mee. "Wij doen niet mee in de stichting omdat wij vinden dat Rijkswaterstaat dat moet doen, maar wij zijn wel blij dat er gemaaid wordt. Daar hebben hengelaars ook baat bij."

'Ik vind het geweldig, volgend jaar vaar ik weer mee als het kan'
De maaiconstructie is speciaal ontworpen voor de vissersboot.
De grote boosdoeners: waterplanten.