Groter contrast op één expositie is nauwelijks denkbaar
NAARDEN - Het is grappig: kunstschilders Peter Hulsken en Helen de Waal hebben samen één expositie. Het werk hangt gebroederlijk in één ruimte, maar het stijlverschil is enorm. Groter contrast is nauwelijks denkbaar, zowel in aanpak als in uitvoering. Hoe denken ze over elkaars werk? Het antwoord is gelijkluidend: ze hebben zonder meer respect voor elkaars werk, hoe ver dat ook van hun eigen werk verwijderd is. "Maar misschien is dat wel symbolisch voor beeldende kunstenaars: je herkent bij de ander in ieder geval de gedrevenheid, de inzet, de toewijding, de liefde om iets te maken. En dat overheerst alles, dat is véél belangrijker dan stijlen."
door Hugo Kruijt
Ze hebben hetzelfde doel: laten zien wat ze kunnen én de consument de kans geven om voor een betaalbare prijs 'echte' kunst aan de muur te hangen. "Kijk", zegt Peter Hulsken, "dit schilderij is een paar maanden geleden bij Sotheby's in New York geveild voor ruim 39 miljoen dollar." We staan voor een van zijn eigen werken, een kleurig tafereel van een inlandse vrouw die een bad neemt onder een mangoboom. Voor alle duidelijkheid: het was het originele werk dat dit fabelachtige bedrag heeft opgeleverd. Wíj staan voor een originele Hulsken, naar een voorbeeld van Gauguin. En als we om ons heen kijken zien we veel meer werken die op deze beroemde Fransman zijn geënt. Peter (sinds twee jaar de pensioengerechtigde leeftijd) is amateurschilder; hij heeft zijn leven lang gewerkt als meubelontwerper / maker van houten meubelen (Meubelmaatwerk). "Van jongs af aan heb ik gezegd dat ik ooit zou gaan schilderen, het leek me fantastisch om zelf schilderijen te maken. Maar ik had het druk in mijn werk, opgroeiende kinderen, een vrij vol sociaal leven, dus er was gewoon geen tijd. Dus heb ik gezegd: als ik 40 jaar oud ben, begin ik met schilderen. Dat wist mijn familie ook. En kijk", lacht hij, "toen ik veertig was, verraste mijn oudste zoon me: hij had een adres in Amsterdam gevonden waar we samen schilderles konden gaan volgen. Tien lessen, om mee te beginnen. Werken met olieverf. Aan het begin van de eerste les zei de leraar tegen me: kijk maar daar in de hoek, daar staat een standaard met ansichtkaarten, zoek er maar één uit die je gaat naschilderen. Ik zocht er één uit die ik mooi en vooral kleurrijk vond. En dat was mijn kennismaking met Paul Gauguin. Na die tien lessen heeft de leraar mij geadviseerd gewoon op eigen houtje door te gaan met mijn vers verworven kennis. En dat doe ik inmiddels meer dan 25 jaar. Technisch noem ik mezelf dan ook een autodidact." En dat heeft dus zeker 90 schilderijen naar originelen van Gauguin opgeleverd, allemaal op het formaat van het origineel. Gauguin wordt, ondanks zijn fenomenale succes, nog altijd gezien als een zeer verdienstelijk amateurschilder die werkte in impressionistische stijl. Hij heeft enige tijd een (roerige) samenwerking gehad met Vincent van Gogh, en kijk, daar hangen tussen de schilderijen van Hulsker ook wat Van Goghs: een zelfportret, 'Perenboompje met bloesem' en het beroemde 'Gele huis' in Arles. Zo doet Hulsker meer uitstapjes: een schilderij naar een winnende foto van World Press Photo, een portret van een Amsterdamse koopman naar een voorbeeld van Rubens. Heeft hij eerder geëxposeerd, verkoopt hij ook werken? "Dit is de allereerste keer, ik heb nog nooit wat laten zien en ik heb nog nooit verkocht", lacht Peter. "Daar heb ik eigenlijk nooit bij stilgestaan, ik doe dit puur voor mijn plezier." In zijn omgeving werd hem dit vaak gesuggereerd, en nu is het dus zover. "Ik zag bij toeval dat Helen de Waal hier een expositie had, heb haar benaderd en zij vond het eigenlijk een prima idee om hier samen te gaan staan. We hebben wél besloten om ieder ons eigen deel in te vullen, het werk hangt niet door elkaar. Het is een soort 'Living together, apart', lacht hij. Natuurlijk hoopt hij wel wat te verkopen: "Het lijkt me een heel leuk idee dat mensen een werk van mij thuis aan de muur hebben hangen. En als ik het erg ga missen, maak ik het gewoon opnieuw."
Helen de Waal
"Ik teken al mijn leven lang", mijmert Helen de Waal. "Vanaf de lagere school, bijna altijd meisjes met spetterende kleding die ik zelf bedacht." Het is dan ook niet verwonderlijk dat Helen (een levenslustige zeventiger) na haar middelbare school een opleiding tot mode-ontwerpster heeft gevolgd en afgemaakt. Dáár lag haar hart en ambitie. Maar, zoals dat zeker toen ging: ze leerde al snel haar huidige man kennen, die een eigen, succesvolle bakkerszaak had in het hart van Amsterdam, dus al snel werkte ze volwaardig mee in de eigen zaak. "Maar vanaf het begin heb ik één dag per week voor mijzelf gevraagd en dat was mijn vaste schilderdag." Alles wat Helen schildert, komt uit haarzelf voort en wordt in belangrijke mate gedragen door haar emoties van dat moment en dat is in haar werk ook te zien: uitdagend, ingetogen, gedurfd, kleurrijk, alle gemoedstoestanden zijn in haar werk terug te vinden. Hetzelfde geldt voor de technieken die zij hanteert: olieverf, aquarel, abstract, figuratief, het komt allemaal aan de orde. Heeft zij zich dat allemaal zelf aangeleerd? "O, zeker niet", reageert ze. "Ik heb veel cursussen en workshops gevolgd bij kunstenaars waar ik zelf tegenop zag. Van Ton Albers heb ik heel veel geleerd op aquarelgebied, abstract en acryl van Wim Bos, figuratief en kleurcomposities van Käthe Ruyssenaars. Door hen ben ik veelzijdig geworden." Wél zijn het voornamelijk vrouwen die in haar werk te zien zijn. "Dat klopt", zegt ze lachend. "Daar is het ooit mee begonnen en dat is altijd zo gebleven. Ik voel me daar het lekkerste bij en kan daarin ook echt alles kwijt. Geen zelfportretten hoor, maar voor mij de ideale reflectie van mijn emotie op dat moment, geladen in díe specifieke vrouw." En heeft Helen vaker geëxposeerd, werken verkocht? "Zeker, ik ben heel veel met mijn werk de boer op geweest, hoor. Ik heb regelmatig geëxposeerd in restaurants en bij bedrijven. En daardoor heb ik ook best veel verkocht."
