Villa Anna’s Hoeve van H.J. Schimmel tegenover de Tindalvilla.
Villa Anna’s Hoeve van H.J. Schimmel tegenover de Tindalvilla. Foto:

Geëerd met het verkeerde boek

De tekst van deze ansichtkaart van de in 1901 gebouwde Tindalvilla (met toren), wekt de suggestie dat deze villa aan de Majoor Franslaan staat. Dat is onjuist, want de villa staat officieel aan de Nieuwe ’s-Gravelandseweg, maar de tuin had wel een toegang aan de Majoor Franslaan, evenals het erachter gelegen koetshuis. Deze ansichtkaart moet tussen 1906 en 1917 zijn gemaakt, want gedurende die periode had de straat die wij nu kennen als H.J. Schimmellaan een verkeerde naam. ‘Majoor Franslaan’ was een historische vergissing.

Anna’s Hoeve

Toen Hendrik Jan Schimmel zich in 1879 in Bussum vestigde, was hij een bekende schrijver van toneelstukken en historische romans, die van de opbrengsten van zijn grote oeuvre kon leven. Hij had een villa laten bouwen aan de Nieuwe ’s-Gravelandseweg nummer 10, in 1930 gewijzigd in 36. De villa stond tegenover de Tindalvilla, op de plek waar nu het nieuwste gedeelte van het Willem de Zwijger College staat. Schimmel had de villa genoemd naar zijn dochter, die de eerste steen legde: Anna’s Hoeve.

Jeugd

Hendrik Schimmel werd in 1823 geboren. Zijn vader was notaris en burgemeester van ’s-Graveland. Toen Hendrik op school fantasieverhalen ging schrijven, vond zijn vader dat maar niets. Romans en gedichten bevatten louter verzinsels en daar had een weldenkend mens niets aan, was zijn onwrikbare mening. Omdat het gezin het niet breed had, moest Hendrik vanaf 1836, 13 jaar oud, bij zijn vader op kantoor werken. Toen zijn vader in 1842 overleed, verhuisde het gezin naar Amsterdam en moest Hendrik voor het gezin de kost verdienen. Aanvankelijk was hij ambtenaar, later kwam hij in dienst bij een handelsmaatschappij en in 1863 werd hij directeur van de Amsterdamse Credietvereeniging. In 1864 overleed zijn moeder. In 1865 trouwde hij met Anna Maria Kalff, die kort na de geboorte van hun dochter in 1872 overleed.

Toneel

Vlak voor zijn dood in 1906 besloot de gemeenteraad van Bussum de oude en zieke Schimmel te eren

In Amsterdam bezocht hij zo vaak als hij zich kon veroorloven de Stadsschouwburg. Hij begon ook zelf toneelstukken te schrijven. Nadat eerder een stuk was afgewezen, werd zijn stuk Twee Tudors in 1847 in de Stadsschouwburg gespeeld. Het werd al spoedig gevolgd door talrijke andere toneelstukken van zijn hand, waaronder bewerkingen van buitenlandse romans en toneelstukken. Van 1851 tot 1867 was Schimmel redacteur van het literaire tijdschrift De Gids. Zijn eerste historische roman verscheen in 1855. Zijn meest succesvolle roman was Sinjeur Semeyns uit 1875. In 1867 richtte Schimmel de Vereeniging Het Nederlandsche Tooneel op, die vanaf 1881 dankzij de belangstelling van Koning Willem III het predicaat ‘Koninklijk’ mocht voeren.

Majoor Franslaan

Vlak voor zijn dood in 1906 besloot de gemeenteraad van Bussum de oude en zieke Schimmel te eren door de Kastanjelaan, die destijds de Nieuwe ’s-Gravelandseweg kruiste en langs zijn huis liep, te vernoemen naar een van zijn werken: Majoor Franslaan. In 1917 wees Herman Gorter de gemeenteraad er echter op dat Majoor Frans geen boek was van Schimmel, maar van de Alkmaarse Truitje Bosboom-Toussaint. Daarop werd besloten, de laan dan maar H.J. Schimmellaan te noemen.

Bronnen

J. ten Brink, Geschiedenis van de Noord-Nederlandse letteren in de XIXe eeuw; krantenarchief Gooi- en Vechtstreek; beeldarchief Historische Kring Bussum

door Eric Bor

De roman Sinjeur Semeyns.
Ansichtkaart Tindalvilla met vermelding Majoor Franslaan  (kleurenfoto).
Hendrik Jan Schimmel.