De Indonschool te Bussum bestaat 70 jaar
Op 11 mei konden de leerlingen van de Indonschool na een verbouwing die meer dan een jaar duurde weer terug naar hun eigen school aan de Albert Neuhuyslaan in Bussum. Precies op tijd om het 70-jarig bestaan van de school te vieren.
Na de Tweede Wereldoorlog moest de samenleving weer op gang komen. Dat gold ook voor het onderwijs. Maar de bezettingsjaren hadden hun sporen achtergelaten bij de leerlingen. Sommigen hadden moeite om weer in het gareel te raken. Dat gold ook voor de kinderen van de Samuëlschool, een protestants-christelijke School met den Bijbel,
die als zelfstandige school was ingekwartierd bij de Prins Hendrikschool aan de Oud Bussummerweg. Het hoofd van die school was J. van Hummel, die met een van zijn onderwijzeressen, mej. E. Boon, al snel tot de ontdekking kwam dat er nogal wat kinderen niet goed konden meekomen in het gewone klassikale onderwijs.
De ‘Bijwerkklas’
Juffrouw Boon, over wie we helaas niet veel weten, was kennelijk een bevlogen maar ook ondernemende onderwijzeres. Ze had contact met een Amerikaanse collega, via wie zij heel wat te weten was gekomen over leerlingen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden. Lom-kinderen zouden wij ze nu noemen, hoewel juffrouw Boon nu juist op die special needs-kinderen geen etiketje wilde plakken. In haar klas van 46 kinderen zaten zo’n 12 kinderen die speciale aandacht nodig hadden. Al in 1947 wist ze Van Hummel ervan te overtuigen dat er iets voor deze kinderen gedaan moest worden. Ze kreeg de kans om een zogenoemde ‘bijwerkklas’ te starten, met 16 leerlingen. De school moest daarvoor zelf middelen vrijmaken. Van Hummel probeerde daarom op alle mogelijke manieren geld bijeen te schrapen, onder meer door een spaarbusjesactie. ‘Als elke inwoner een cent per maand geeft, zijn we gered’, liet Van Hummel in de plaatselijke pers weten – Van Hummel was een in het bewerken van de publieke opinie was. Met de regelmaat van een klok verschenen er in de lokale pers artikelen waarin hij uiteenzette dat veel kinderen speciale aandacht nodig hadden, individueel onderwijs. De naam Indon raakte dan ook al snel ingeburgerd.
Toewijding
Van Hummel legde in 10 jaar tijd 1200 huisbezoeken af
In 1950 moest er al een tweede (nog steeds niet gesubsidieerde) leerkracht worden aangetrokken voor de ‘bijwerkklas’, die inmiddels zo’n 50 leerlingen telde. Deze kinderen waren niet alleen afkomstig van de School met den Bijbel, maar ook van andere lagere scholen uit Bussum, of eigenlijk uit het hele Gooi. De toewijding van de leerkrachten was bewonderenswaardig. Van Hummel vermeldt in het Contactblad van De School met den Bijbel min of meer terloops dat hij in de loop van een jaar of tien als leerkracht en hoofd van de Samuëlschool niet minder dan 1200 (!) huisbezoeken heeft afgelegd. Huisbezoek behoorde ook later tot de vaste taken van leerkrachten van de Indonschool.
Een eigen schoolgebouw
Wat in 1947 was begonnen als ‘bijwerkklas’ met een kleine 20 leerlingen, was in 1951 al uitgegroeid tot een zelfstandige tak van de School met den Bijbel. Er was voor de 74 leerlingen die voor individueel onderwijs in aanmerking kwamen, dringend behoefte aan een eigen schoolgebouw. Na wat geharrewar werd stelde de gemeenteraad de Jan Ligthartschool aan de Albert Neuhuyslaan daarvoor ter beschikking. De Jan Ligthartschool was in 1927 opgezet als (openbare) school voor voortgezet gewoon lager onderwijs (vglo). Het idee was dat leerlingen van het vglo daar vanuit diverse (openbare) lagere scholen zouden worden ondergebracht, maar dat plan was nooit goed van de grond gekomen en de school stond dus leeg.
Toen de school in augustus 1951 begon, maar er was nog altijd geen definitieve beslissing genomen over de (rijks)subsidie voor de school. Die beslissing kwam uiteindelijk op 17 oktober van datzelfde jaar. De school moest al in 1954 met enkele lokalen worden uitgebreid.
De eerste protestants-christelijke lom-school van Nederland
Indon werd door de toekenning van de subsidie in oktober 1951 een zelfstandige school, zij het nog steeds onder de vleugels van het oude schoolbestuur. Maar ook daaraan kwam een einde. De Inspectie was van mening dat de nieuwe school beter kon worden ondergebracht bij de al bestaande Hilversumse Vereniging voor Christelijk Buitengewoon Lager Onderwijs in het Gooi. Aldus geschiedde. Indon was achteraf gezien de eerste protestants-christelijke lom-school van Nederland. Hoewel het schoolgebouw al in september 1951 met enig ceremonieel in gebruik was genomen, volgde op woensdag 10 september 1952 ten slotte de officiële opening van de school.
J. van Hummel zou tot eind 1973 als hoofd aan de school verbonden blijven. Toen ging hij, waarschijnlijk moegestreden, met ziekteverlof, vooruitlopend op zijn pensionering in januari 1975. Wat er van juffrouw Boon is geworden hebben we niet kunnen achterhalen.
Bronnen:
archief Indonschool en informatie van directeur Ada Fischer
Nol Verhagen
Streamer
Bijschriften:
1. Geen bijschrift
- Mej. E. Boon aan het werk in de bijwerkklas
3 .J. van Hummel in 1990 bij de presentatie (onder pseudoniem Gerben van Ginder) van zijn autobiografisch boek Op weg naar het leven aan majoor Boshardt van het Leger des Heils.
4. De Centrale School of Jan Ligthartschool in 1929. Ill. Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen Alleen plaatsen als er ruimte voor is,
