Groot onderhoud aan Mariakerk Bussum
Er wordt momenteel gewerkt aan de rooms-katholieke Mariakerk, ook wel Koepelkerk genoemd. Het rijksmonument dat in 1921 werd opgeleverd, maar pas in 1924 werd ingewijd, is een ontwerp van architecten J.Th. J. Cuypers en P.J.J.M. Cuypers, respectievelijk zoon en kleinzoon van P.J.H. Cuypers. De Neo-byzantijnse kerk aan de Brinklaan in Bussum heeft een bijzondere koepelconstructie in Oosterse stijl.
En de eerste werkzaamheden aan de koepel zijn reeds aangevangen. Tevens moet een deel van het dak worden gerepareerd, maar de dakdekker heeft mogelijk pas begin volgend jaar tijd... We spraken daarom met Huub Baaij, lid van het locatieteam Mariakerk. De Mariakerk-parochie is gefuseerd met de Vituskerk in Naarden, en vormt samen de Parochie van de H. Drieeenheid. Elke locatie heeft een eigen locatieteam, met nieuwe mensen met veel positieve energie.
‘Hieruit is een aantal punten van onderhoud naar voren gekomen en die gaan we nu - verplicht - aanpakken’
Baaij heeft het onderhoud van de kerk aan de Brinklaan in zijn portefeuille en vertelt dat Monumentenwacht-leden - zoals elk jaar - een ronde langs de kerk hebben gemaakt en aan de hand van hun waarnemingen ‘een mooi rapport’ hebben opgemaakt. “Hieruit is een aantal punten van onderhoud naar voren gekomen en die gaan we nu - verplicht - aanpakken.” Hiervoor krijgt de kerk wel enige subsidie van het Rijk, maar daarnaast wordt van de kerk ook een flinke bijdrage verwacht. “Daar reserveren we jaarlijks voor en het is ook geen probleem dat we dat geld gaan uitgeven. Het is een behoorlijk bedrag dat gaat ruim een ton aan euro’s te boven gaat.” Verder wil Baaij daar geen commentaar op geven.
Het onderhoud is groter dan andere keren. “Het gaat om een hele serieuze onderhoudsbeurt die we gestart zijn en die gaat ook een langere tijd lopen. We beginnen bovenaan bij de lantaarn”, vertelt Baaij. “Het was de bedoeling dat de dakdekker er achteraan kwam, maar vind maar eens een dakdekker die tijd heeft.” Inmiddels is de bevestiging waarop het kruis staat al gerepareerd. “Het zware kruis was namelijk door een bepaalde ring heen gezakt.” Ook wordt ondertussen de kerk aan de buitenkant geschilderd en is het leien dak ook her en der gerepareerd.
Heidense klus
De grootste klus - zo laat Baaij weten - is de reparatie van de bogen die over de koepel heen lopen. In de nokvorsten zit ‘flexum’. “Dat gebruikten ze twintig jaar geleden bij de renovatie. Dat was dé oplossing voor nokvorsten, maar dat spul vergaat en vogels zijn er erg gek op en pikken het eruit en gebruiken het mogelijk voor het bouwen van nestjes. Op verschillende plaatsen is dat niet meer aanwezig. Daarom worden de nokvorsten er één voor één eraf gehaald en opnieuw vastgezet met cement. En dat is een heidense klus die zeker enkele weken gaat duren.” Baaij wacht nog op een definitieve planning.
(Tekst loopt verder onder de foto)
Foto: Enter Media
Om de nokvorsten te kunnen aanpakken, moet het pand in de steigers, maar dan moet ook duidelijk zijn wanneer de dakdekker aan het werk kan, want alleen het bouwen van de steigers kost vanwege de grilligheid van het gebouw al zes weken. “En dat is een voorzichtige inschatting.” Het bouwen van een gedegen steiger moet vanwege de arbo-wetgeving. “En daarom doen we dat ook heel zorgvuldig. We werken met specialisten die gewend zijn om met monumentale kerkpanden om te gaan.” Het gaat dan om dezelfde steigerbouwer van de Grote Kerk in Naarden. Het is ook dezelfde architect - Paul van Vliet - die dit project begeleid. “Hij heeft zich gespecialiseerd in kerken en het is voor ons zaak om niet - eigenwijs - op eigen houtje dingen te doen, maar dat in samenspraak met Van Vliet te doen, want dan weet je dat alles precies gebeurt volgens de voorschriften die vanuit de monumentale status gewenst zijn.”
De kerk binnen is in zeer goede staat en ook tijdens corona - weliswaar voor slechts dertig mensen - operationeel. Baaij: “We kunnen niet wachten tot we weer in volle glorie open kunnen, want wij waren toch in de hele prettige omstandigheid dat wij - in normale tijden - wekelijks 250 mensen in de kerkbanken hadden zitten. Dat is voor een katholieke kerk best veel.” Toen corona kwam, is het kerkbestuur voorgelegd om vieringen te mogen streamen. Hiervoor is een investering in camera en geluidsapparatuur gedaan. “Begin december zijn we daarmee begonnen en we leren nog elke week. We hebben inmiddels een groepje van vijf à zes vrijwilligers die om beurten voor de opnamen zorgen. De eerste paar keer hadden we moeite met geluid, maar tegenwoordig hebben we uitzendingen van hoge kwaliteit. In principe worden alle vieringen gestreamd. Wekelijks kijken tussen de zestig en honderd mensen naar de live-diensten. En dat is voldoende. We hebben geen last van kijkcijfers, zoals RTL”, lacht Baaij.
‘Mensen moeten zich hiervoor aanmelden en wie zich aanmeldt, moet ook komen’
Het streamen van de vieringen is een service van de kerk. “De parochianen worden ook ouder en het is een goed alternatief als ze niet naar de kerk kunnen. Nu mogen er dertig personen naar een dienst komen en dat is voor het secretariaat een enorme klus om dat in goede banen te leiden. Mensen moeten zich hiervoor aanmelden en wie zich aanmeldt, moet ook komen. Vervolgens moeten zij volgens het coronaprotocol naar binnen en buiten via looplijnen begeleid worden, ook bij de communie halen. Kaarsen mogen niet aangestoken worden en de collecte mag ook niet plaatsvinden.” Mensen die te laat zijn met aanmelden, worden genoteerd voor de week erop. Het lastige daarvan is dat je soms maandagmiddag al vol zit voor de week erop.”
Ook na corona blijft de Mariakerk de diensten streamen. “We hebben de apparatuur aangeschaft en het is gewoon de moeite waard”, gaat Baaij verder. “Bij uitvaarten en huwelijken vindt men het heel fijn dat het opgenomen kan worden en dat gebeurt met dezelfde apparatuur. Ook zijn er begrafenissen niet-publiek toegankelijk en dan zetten wij de uitzending op ‘privé’. Het is een hele mooie toevoeging dat wij als kerk te bieden hebben.” Baaij ziet ook nog wel mogelijkheden voor het live-streamen van concerten. “Je hoort het: we zitten niet stilletjes in een hoekje te wachten. We hebben een grote groep enthousiaste vrijwilligers die we geregeld laten merken hoe belangrijk ze zijn voor de parochie.” Als je dan terugleest hoe blij mensen zijn met een aardigheidje blijkt maar weer dat waardering niet in luxe cadeaus hoeft te zitten”, besluit Huub Baaij.
