‘Bijen belangrijk voor ons voedselsysteem'
Het voorjaar is begonnen en door heel het land zijn speciale voedselbanken voor bijen geopend. Ook in Gooise Meren zijn er maar liefst acht voedselbanken te vinden, zoals bij Rosa Pols uit Bussum. Ze deelt zakjes bloemzaadjes uit die mensen kunnen planten om de bijen te helpen.
Voor het vierde jaar op rij wordt de actie ‘Voer de bij bij’ georganiseerd door The Pollinators. Rond 22 april, dan is het de Nationale Zaaidag, openen zij door heel Nederland met behulp van vrijwilligers ruim 1500 voedselbanken voor bijen. Nationale Zaaidag is in het leven geroepen door de Bijenstichting en Stichting Bijenvrienden om bijen, vlinders en andere insecten aan voedsel te helpen. The Pollinators sluit hierbij aan met hun initiatief. “Wij streven naar een gezonde leefomgeving voor bestuivende diersoorten. Dat is hard nodig, want in ons landschap hebben bestuivers zoals bijen en vlinders het zwaar,” schrijft de organisatie.
‘Steeds meer bijen leven onder de armoedegrens’
360 soorten
Hoewel de meeste mensen vooral de honingbij kennen, zijn er in Nederland maar liefst 360 verschillende soorten bijen te vinden. Echter is meer dan de helft daarvan aan het verdwijnen. Het gaat steeds slechter met de bij, onder andere door ziektes en bestrijdingsmiddelen, maar ook door een gebrek aan voedsel. “Steeds meer bijen leven onder de armoedegrens. Het lukt ze nauwelijks meer om aan voldoende en gevarieerd voedsel te komen,” schrijft The Pollinators. “Dat is zorgwekkend, want ze zijn hard nodig voor een gezonde natuur met voldoende biodiversiteit.”
Met het planten van extra bloemen en planten hoopt de organisatie dus meer voedselbronnen voor de insecten te creëren. Vorig jaar meldden 1000 mensen zich aan om een voedselbank te openen, dit jaar zijn het er al meer dan 1500.
Bijvriendelijke tuin of balkon
Ook Rosa Pols, docente Aardrijkskunde, maakt zich zorgen om de bij. Ze heeft Aarde, Economie en Duurzaamheid gestudeerd en veel kennis over de biodiversiteit. Ze volgt veel projecten zoals deze van ‘Pollinators’. “Ik volg ze al een poos online en kon mij aanmelden als bijen voedselbank. Net als voor mensen deel ik voedsel uit.” Dat is hard nodig, want het gaat niet goed met de bestuivende soorten in Nederland. En dit terwijl maar liefst 70% van ons voedsel van bestuiving door insecten afhankelijk is. Het voortbestaan van de bijen is cruciaal omdat ze letterlijk ‘pollinaten’, oftewel bestuiven, zo legt Rosa uit. “Ze zijn heel belangrijk voor ons voedselsysteem; appels en peren worden allemaal bestoven door bijen.”
‘Samen kunnen we duizenden mensen van bijvriendelijke bloemen voorzien voor in de tuin en op het balkon’
Rosa meldde zich aan als voedselbank voor de bijen en deze week kunnen mensen bij haar zakjes met bloemzaad ophalen. “Ik heb twintig zakjes gekregen”, vertelt ze. “Mensen kunnen bij mij een zakje zaadjes ophalen en een paar vierkante meter in hun tuin of balkon inzaaien. Daar komen hopelijk veel bloemen uit en zo hebben de bijen meer plekken om eten te vinden. Samen kunnen we duizenden mensen van bijvriendelijke bloemen voorzien voor in de tuin en op het balkon.”
Rosa verwacht toch al snel door de zakjes heen zijn, maar er zijn nog zeven andere mensen in Gooise Meren die zich hebben aangemeld als voedselbank - in totaal 160 zakjes - waar gratis bloemzaad op te halen is. Via de
website
kun je zien waar de voedselbanken zich bevinden en je aanmelden om een zakje op te halen. “Mensen zijn best enthousiast en ik heb al een aantal berichten gehad van mensen die een zakje willen komen halen. Dus het zal best snel gaan. Het betekent dat mensen betrokken zijn.” Zelf hoopt ze vooral dat het project mensen doet nadenken over de bijen in Nederland. “Dit soort projecten dragen vooral bij aan bewustwording, zodat steeds meer mensen begrijpen dat het belangrijk is om onder andere voor de bijen te zorgen.”Inheemse vs. uitheemse flora
Iedereen kan meedoen. Het maakt niet uit of je alleen een balkon tot je beschikking hebt, of een tuin, dakterras, of zelfs weiland. In de zakjes zit een zadenmengsel dat specifiek is samengesteld voor de bij. Er worden twee verschillende bloemenmengsels uitgedeeld. De eerste is een mengsel voor tuin en balkon, de tweede is een specifiek mengsel van inheemse plantensoorten die ook op andere plekken, zoals een bloemperkje of berm, gezaaid kan worden. De mengsels moeten echter nooit in (de buurt van) een natuurgebied gestrooid worden, laat The Pollinators weten. “De discussie over in- en uitheemse flora is de afgelopen jaren gevoerd en we vinden het belangrijk daar over na te denken en natuurlijk naar te gaan handelen. We zijn de laatsten die vreemde verstorende bloemen in een landschap willen uitzaaien.” Daarom hoopt de stichting om uiteindelijk helemaal over te kunnen gaan op bloemenzaad van inheemse soorten. Dat zijn planten zoals gele kamille, karwij, sint-janskruid, en de gewone margriet.
‘Het is echt fantastisch om te zien dat zoveel mensen zich inzetten voor biodiversiteit’
Alle afhaalpunten zijn te vinden
op een online kaart
. Wie geen bijenvoedselbank in de buurt heeft of meer bloemenzaad wil bestellen, kan terecht bij de webshop van de organisatie. Jan van Betten, co-founder van The Pollinators: “Het is echt fantastisch om te zien dat zoveel mensen en bedrijven uit de community zich samen met ons inzetten voor biodiversiteit. We hopen natuurlijk dat iedereen die meedoet hierna nog veel meer voor de bij gaat doen.”