Het buitenbad  (archief Gooi- en Vechstreek).
Het buitenbad (archief Gooi- en Vechstreek). Foto:

Zwemstadion Naarden leverde zwemkampioenen

De hoge losstaande schoorsteen naast de Godelindeschool aan de Amersfoortsestraatweg in Naarden is het enige overblijfsel van het Zwemstadion dat bijna vijftig jaar op die plek stond. Die schoorsteen kon bij de sloop van het stadion in 1987 niet worden afgebroken omdat hij een grote populatie zeldzame rosse vleermuizen bleek te huisvesten. De verwachting dat de vleermuizen wel zouden vertrekken als de schoorsteen niet meer werd gebruikt, kwam niet uit. Deze schoorsteen vormt nu een aandenken aan het Zwemstadion dat een grote rol heeft gespeeld in Naarden-Bussum en in de geschiedenis van de Nederlandse zwemsport.

door Eric Bor

Faillissement ondanks succes

In 1937 moesten de oude en knoestige wilgen langs de sloot naast de Amersfoortsestraatweg wijken voor de bouw van een groot overdekt zwembad: het Zwemstadion. Achter het imposante gebouw kwamen twee buitenbaden, een grasveld voor zonaanbidders en een speelstrand. Op 21 mei 1938 opende het stadion zijn deuren en een maand later ging ook het buitenbad open. Het was direct een succes: al in augustus kon de zestigduizendste bezoekers worden verwelkomd.

Ondanks de massale toeloop liep de particuliere exploitatie van NV Zwemstadion al snel mis. De initiatiefnemers hadden de hoeveelheid aandelen die zij aan de man konden brengen veel te hoog ingeschat, waardoor er al spoedig ernstige financiële problemen ontstonden. In 1939 ging het Zwemstadion failliet en nam de gemeente Naarden het over.

Televisiereportages

Tijdens de oorlogsjaren liepen de bezoekersaantallen gestaag terug en werd het Zwemstadion zelfs gesloten toen het niet meer verwarmd kon worden. Na de oorlog kwamen de bezoekers weer in groten getale terug. In januari 1951 deden de televisiecamera’s hun intrede. De AVRO maakte een televisiereportage van een demonstratie schoonspringen en van nationale zwemwedstrijden. Deze reportage is nooit uitgezonden, want de nationale televisie-uitzendingen vanuit Bussum gingen pas in oktober 1951 van start. In januari 1952 maakte de AVRO opnieuw een reportage, die wel werd uitgezonden. Sindsdien kwam het Zwemstadion regelmatig op de buis.

Succesvolle zwemsters

Er was in de jaren vijftig dan ook wel wat te melden! Een aantal meisjes uit Naarden en Bussum ging tot de internationale zwemtop behoren: ze verpulverden nationale, Europese en zelfs wereldrecords! Ada den Haan verbeterde in 1956 een wereldrecord en behaalde twee gouden medailles op het Europees kampioenschap in Boedapest in 1958. Jans Koster verbeterde in 1956 en in 1957 een wereldrecord en won tijdens het EK in 1958 een gouden medaille. Op hetzelfde EK behaalde Corrie Schimmel een gouden en een zilveren medaille. Corrie zette vervolgens in 1959 en ‘60 maar liefst tien Europese records op haar naam. Tineke Lagerberg behaalde in Boedapest twee gouden medailles. Bij de Olympische Spelen in Rome in 1960 haalde ze een bronzen medaille en een vierde plaats. Ze verbeterde in haar carrière vier wereldrecords. Marianne Heemskerk behaalde een zilveren medaille op de Olympische Spelen in 1960, verbeterde een wereldrecord en drie Europese records. Adrie Lasterie won drie keer goud op het EK in 1962 en een zilveren medaille op de Olympische Spelen in Tokio. Gezamenlijk met de meisjes van de Hilversumse zwemvereniging ‘De Robben’, domineerden deze meiden bijna 10 jaar lang het nationale dameszwemmen.

Afbraak

Rond 1965 kwam er een eind aan de successen. In 1985 besloot de gemeente een kleiner en minder onderhoudskosten vergend zwembad te laten bouwen naast de sporthal De Lunet. Nadat dit zwembad in 1987 in gebruik was genomen, werd het Zwemstadion afgebroken. Bij onderzoek van de schoorsteen bleek, dat er een beschermde vleermuizensoort in huisde. Ook nadat de verwarming was afgekoppeld, bleven deze diertjes op hun plek. De locatie van het reeds geplande politiebureau werd gewijzigd en de schoorsteen bleef staan als onbedoelde herinnering aan het ooit zo indrukwekkende Zwemstadion.

Bronnen: Ineke de Ronde, ‘Zwemstadion in Naarden’ in: Het Gooi toen en nu deel 16 (2010), het krantenarchief Gooi- en Vechtstreek en landelijke dagbladen uit 1937 t/m 1987.

Een aantal meisjes uit Naarden en Bussum behoorde tot de internationale zwemtop

Foto’s:

Affiche Zwemstadion Naarden  (archief Gooi- en Vechtstreek).
Rosse vleermuis  (foto Thea van Gogh).
V.l.n.r. boven: Ada den Haan, Jans Koster; midden: Corrie Schimmel, Tineke Lagerberg; onder:  Marianne Heemskerk en Adrie Lasterie  (foto’s ANP).