Harry Smit knapte aan de Schoutenwerf in Muiden het schip zelf op: van mijnenveger tot driemaster.
Harry Smit knapte aan de Schoutenwerf in Muiden het schip zelf op: van mijnenveger tot driemaster. Foto: © Bob Awick

Harry Smit: ‘Het schip is hier geboren en hier gestorven'

Een trieste dag, zo zegt Harry Smit na een laatste bezoek aan de Elisabeth Smit. Maandagochtend begon de verwijdering van het zeilschip.

MUIDEN Als eerste eigenaar had Harry Smit liever gezien dat zijn geliefde driemaster nog tientallen jaren zou varen, maar dat zit er niet meer in. Het raakte steeds verder in verval en maandagochtend is begonnen aan de verwijdering uit de Vechtmonding.

Na het omhalen van de mast werd het schip in delen uit het water gehaald. De grote beunbak wordt als laatste uit het water getakeld met een grote drijvende kraan met een hijsvermogen van 160 ton. Volgende week zullen beide volledig verwijderd zijn uit het water. De gemeente en de betrokkene Pam van Lohuizen zijn overeengekomen dat er niet meer gewacht hoeft te worden op de behandeling van het beroep dat Van Lohuizen aanhangig heeft gemaakt. Wethouder Jorrit Eijbersen: “Het is tijd om echt afscheid te nemen van de Elisabeth Smit. Het is fijn dat er overeenstemming is bereikt en dat het verwijderen ook snel kan beginnen. We zorgen er zo voor dat de entree van Muiden weer kan stralen. Er liggen nog een witte klipper, een gezonken praam en enkele kleinere vaartuigen. Voor deze vaartuigen wordt eerst nog de beroepszaak afgewacht."

Van mijnenveger naar driemaster

Oud-eigenaar Harry Smit kwam maandagochtend samen met zijn zoon en een goede vriend speciaal uit Winkel (Noord-Holland) om nog een laatste keer zijn Elisabeth Smit te aanschouwen. “Ik heb jaren geleden al afscheid van het schip genomen toen het al deels gezonken lag”, vertelt Smit. “Ik zag dat het niet goed ging. Je moet het maar zo bekijken dat het schip hier geboren en hier gestorven is.” Voordat Harry Smit het schip in eigendom kreeg was het oorspronkelijk een zeilende vissersboot in Schotland. In de Schotse scheepswerf werden ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, rond 1938, in sneltreinvaart vissersboten omgebouwd tot oorlogsmijnenvegers. Daarvoor waren houten schepen nodig, niet van staal.
Elisabeth Smit, vernoemd naar zijn moeder, is eind jaren 70 door Harry Smit in Muiden bij de Schoutenwerf eigenhandig omgebouwd van mijnenveger tot imposante driemaster. Dat deed hij met scheepstimmerman Ernst Vos en tientallen jongeren, merendeels werklozen en dienstweigeraars. Een flinke klus om het grote, volledig houten schip waar alles rot of kapot aan was weer in de vaart te brengen.

Begin chartervloot Muiden

Op 27 mei 1981 ging het schip officieel te water en het werd meteen het vlaggenschip van de Nederlandse bruine vloot, die tot die tijd nog niet bestond.”Ik begon als eerste met de chartervaart”, vertelt Harry Smit. "De halve middenstand leefde hiervan: de cafés en de bakkers. Al die plaatsen waar chartervaarten waren, bloeiden op door de bruine vloot.” Duizenden mensen, soms zelfs uit de hoogste kringen, wilden met het historische schip het water op voor dag- en weekendtochten, compleet met catering en muziek aan boord.

‘Ik heb jaren geleden al afscheid van het schip genomen’

'Het was elke dag weer een feest'