Henriëtte Pimentel, directrice 'de crèche', heeft voetsporen in Bussum
'Wacht maar'. Het veelbewogen leven van Henriëtte Pimentel' is op 5 november jongstleden verschenen.
BUSSUM Het is het verhaal over de vrouw die als directrice van ‘de crèche’ tegenover de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam samen met Walter Süskind een heldhaftig plan bedacht, waarmee zeshonderd joodse kinderen in de Tweede Wereldoorlog gered konden worden. Henriëtte Pimentel heeft dit zelf met de dood moeten bekopen; ze werd in 1943 vermoord in Auschwitz.
Auteurs Esther Shaya en Frank Hemminga hopen met dit boek de dappere, talentvolle en sterke vrouw die Henriëtte was uit de schaduw te halen. Voor een artikel over deze indrukwekkende biografie in het komende decembernummer van Spiegelschrift sprak Margreet de Broekert met Esther Shaya. Henriëtte Henriquez Pimentel woonde namelijk van 1916 tot 1926 (met een onderbreking) hier in Bussum. Vol enthousiasme en bevlogenheid vertelt Esther vooral ook over die tijd in Henriëttes leven.
Gouvernante
Henriëtte was 41 jaar toen ze in 1916 vanuit Amsterdam naar Bussum verhuisde. De reden zal geweest zijn dat er als gevolg van de Eerste Wereldoorlog ook in Amsterdam grote schaarste heerste. Haar eerste onderkomen vond ze in de prachtige villa van weduwe De Leeuw (Nassaupark 9). Daarna woonde en werkte Henriëtte als gouvernante bij verschillende gezinnen: aan de Meerweg 30, in de Lambertus Hortensiuslaan 17 (Naarden) en als laatste bij de familie Hijmans in de Comeniuslaan 25. Begin 1922 ging ze weer terug naar Amsterdam.
Propaganda
In 1920 had Henriëtte in Bussum een afdeling van de Algemeene Nederlandsche Vrouwen-Organisatie (ANVO) opgericht. Doel was het opkomen voor vrouwenbelangen en vrouwen zich bewust laten worden van hun stemrecht. Beeldend vertelt Esther over de eerste propagandabijeenkomst: "De dames hadden een bovenzaal van Theater Novum afgehuurd. De opkomst was groot. Een journalist van De Gooi & Eemlander noemde in zijn verslag de openingswoorden van Henriëtte ‘een opwekkend speechje’. Zo werd er tegen de vrouwenbeweging aangekeken: als een aardig damesonderonsje dat niet al te serieus genomen moest worden."
'Vlak voordat Henriëtte met pensioen zou gaan, brak de oorlog uit'
Pension Matla
Van mei 1925 tot april 1926 woonde Henriëtte weer in Bussum, in Pension Matla aan de Brinklaan. Ze zorgde daar voor haar twee neefjes Nico en Jaap, op verzoek van haar broer Bram die beroepsmilitair was in Nederlandsch-Indië. Bram had zijn zoontjes tijdens een verlof tijdelijk bij haar achtergelaten totdat hij ze weer over kon laten komen.
In 1926 vertrok Henriëtte voorgoed naar Amsterdam. Nog datzelfde jaar werd ze directrice in dienst van de Vereeniging Zuigelingen-Inrichting en Kinderhuis aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam, in de volksmond ook wel ‘de crèche’ genoemd. Henriëtte zette een interne opleiding voor kinderverzorging op, die een voorbeeld werd in binnen- en buitenland.
En wat zo leuk is: ook Bussum toonde belangstelling. Begin jaren 30 was een verbouwing van de bewaarschool in de Lammert Majoorlaan aanleiding voor bestuursleden van de Bussumse Vereeniging Kinderzorg om samen met een aantal Bussumse raadsleden en artsen een bezoek te brengen aan ‘de crèche’.
Redden
"Vlak voordat Henriëtte met pensioen zou gaan, brak de oorlog uit. De kinderen zou zij nooit in de steek laten. Sterker nog, ze heeft er werkelijk alles aan gedaan om zo veel mogelijk joodse kinderen te redden. Hoe dat verder gegaan is, kunnen de mensen in ons boek lezen. En mocht iemand naar aanleiding daarvan nog nieuwe verhalen of informatie hebben: graag!", besluit Esther Shaya.