Is de kale jonker een fascist?
Ho!Ho!Ho! Niet meteen een politiek correct commentaar s.v.p. Het gaat hier gewoon om een plantkundig weetje, hoor!
Zelfs de gewone natuurgenieter zal het opgevallen zijn dat er een groot aantal distels in de velden staan. Rondom het Naardermeer hangt er op sommige percelen zelfs een lila-paarsachtige waas van de vele duizenden planten. Deze distel heet een kale jonker (Cirsium palustris), maar hoe deze naam is ontstaan, weet ik niet. Wat ik wel ontdekt heb is dat de kale jonker momenteel in flinke aantallen lijdt aan een aandoening die bekend staat onder de naam 'fasciatie', waarin we het Latijnse woord 'fasces' herkennen, wat 'bundel' betekent. Dezelfde basis van het woord dat we niet graag horen. Terug te voeren naar de Romeinen die het gebruikten voor hun symbolische pijlenbundel als teken van macht. Bij de planten gaat het om een hevige samenbundeling van bepaalde cellen, waardoor de aangedane exemplaren vreemd gaan groeien. Mijn kale jonker had bijvoorbeeld een stam zo dik als een kinderarmpje, terwijl de bloemen een tros vormden die wel wat weg had van een artisjok. Ook bij de paardenbloem en de cichorei komt fasciatie vaak voor, waarbij de steel vaak breed en plat wordt. De planten hebben er niet onder te lijden, want ze kunnen zich nog gewoon verder voortplanten. Al met al is het wel een fascinerend (!) ingrijpen van Moeder Natuur. De distels zijn inmiddels op hun retour. Klaar om te pluizen.