Instituut Gooiland 1898 (eerste bouw 1878)
Instituut Gooiland 1898 (eerste bouw 1878) Foto:

Instituut Gooiland


Toen de spoorlijn Amsterdam-Amersfoort nog in aanleg was, liet bankier Loman uit Amsterdam zich zondags per rijtuig naar het Gooi rijden. Hij was op zoek naar een terrein dat geschikt zou zijn voor de aanleg van een ruim op te zetten villapark. Zijn oog viel op het toen praktisch onbebouwde Spiegel, een bosrijk gebied met daar tussenin schrale akkertjes, enige stuifzandgebieden en enkele slechte weitjes. Door dat alles slingerden zich zandige paden. Naar die landelijke omgeving wilde Loman rijke Amsterdammers lokken; vooral degenen die er genoeg van hadden in de overvolle en deels vervuilde stad te wonen.

Loman zag echter wel in dat in eerste instantie een hotel en een school noodzakelijk waren.

Loman koos een terrein om daarop een jongenskostschool te laten bouwen. Veel nieuwe villabewoners gingen in de herfst terug naar hun geriefelijke woning in Amsterdam om dan in het voorjaar terug te keren naar Bussum. Echter, de jongens liet men achter op de kostschool.

Het internaat en de school, met de naam Instituut Gooiland, werd op 4 september 1878 geopend.

De eerste kostschoolhouder was J. Glijnis van Texel. Met vrouw en 2 dochters, 1 dienstbode, 11 leerlingen, 1 kwekeling en 2 hulponderwijzers betrok hij het villa-achtige gedeelte van het internaat.

Na de vroege dood van Glijnis kwam in zijn plaats J. C. Jager, die zijn functie in 1893 overdroeg aan P. Hofstede. In 1896 kocht Hofstede het internaat, de school en de grond. Hij werd directeur en eigenaar. Het was in die tijd normaal dat een school privé eigendom was.

In 1921 verkocht Hofstede zijn school aan de Schoolvereeniging 'Instituut Gooiland'. Om de koop te financieren sloot de vereniging een hypotheek af en werden de ouders in de gelegenheid gesteld een of meer aandelen te kopen. Een paar jaar later, in 1928, besluit het bestuur over te gaan tot de uitgifte van een tweede lening. Ditmaal zijn de ouders verplicht een obligatie te kopen.

In 1929 vond een grondige verbouwing/nieuwbouw plaats. Het ontwerp was van architect Kruisweg. De opening was op 7 september 1929, het jaar van de grote beurskrach in de Verenigde Staten waardoor vele banken failliet gingen. Een wereldwijde economische crisis stond voor de deur. Veel ouders konden het schoolgeld niet meer betalen. De Schoolvereniging kon rente en aflossing niet meer opbrengen. Een groep ouders overwoog in 1935 de school failliet te laten verklaren. Het Bestuur van de Schoolvereniging hield echter stand.

Uit artikel uit 1992 van G.M. Langemeijer

Instituut Gooiland (tweede bouw 1929)