Buurtschap Crailo, de Bussumse geschiedenis (deel 5)
Bij het besluit tot de bouw van een kazernecomplex op Bussums grondgebied (1938) stond het gemeentebestuur machteloos tegenover het Nederlandse Ministerie van Defensie. Twee jaar later werd het spiksplinternieuwe legerterrein in bezit genomen door de Duitse bezetter. De gemeente verloor nu ieder greep op de ontwikkeling van dit deel van het dorp.
Een terugblik naar die jaren roept een indruk op van naïviteit en onderschatting van de ernst van de situatie. Terwijl het nazi-regime Polen is binnengevallen en er voortdurend volgende grensoverschrijdingen dreigen, zamelt een Bussums burgercomité geld in voor de aanschaf van muziekinstrumenten voor de militaire kapel in de Palmkazerne.
Zich niets aantrekkend van de gemeentelijke plannen bouwt de in de kazerne gelegerde Luftwaffe in 1941 twee loodsen op het terrein. De directeur van gemeentewerken schrijft aan de burgemeester een verontwaardigde brief: “Ik moge U in overweging geven zich te wenden tot een der Duitsche hoogere militaire autoriteiten, teneinde te verkrijgen, dat bij het bouwen van kazernementen en dergelijke rekening zal worden gehouden met de ter plaatse geldende uitbreidingsplannen”. Burgemeester Fernhout noteert in de kantlijn: “Ik ben hier niet voor, het is immers toch maar tijdelijk!” . Zie voor de brieven die de gemeente Bussum eerder tevergeefs aan de lagere Luftwaffe-leiding stuurde www.historischekringbussum.nl .
Nu 75 jaar geleden, op zaterdag 25 november 1944, wordt het kazerneterrein door de Engelse Royal Air Force gebombardeerd. Een deel van de gebouwen loopt zware schade op. Het zou door gebrek aan bouwmaterialen tot in de vijftiger jaren duren voordat deze helemaal hersteld is. Een bijzonder ooggetuigeverslag van de bombardementen is gegeven door de Bussumse arts en verzetsman Henry Rijnders. Zie ook voor zijn verhaal www.historischekringbussum.nl.
Na de bevrijding in 1945 gelden nieuwe prioriteiten. Het is de onvoorstelbare woningnood die zal bepalen hoe de plaats voor het leger binnen de dichtbebouwde kom van het dorp vorm krijgt. Wordt vervolgd.
Hans Jonker
[Onderschrift 1940] Alkmaarsche Courant van 27 maart 1940
[Onderschrift 1944] De Vrije Bussummer van 26 november 1944
[onderschrift Palmkazerne] Na het bombardement op 25 november 1940 (bron: archief gemeente Bussum)
