De Gooische stoomtram in Muiden en Muiderberg
Een belangrijk deel van de stoomtramroute lag niet in het Gooi, maar in Amsterdam, Diemen en Muiden en had aanvankelijk Muiderberg als eindpunt.
De stoomtramlijn werd geopend op 22 juli 1881 en liep van Amsterdam via Watergraafsmeer, Diemerbrug en Muiden naar Muiderberg. De reistijd bedroeg 65 minuten. In de jaren daarna werd de lijn doorgetrokken naar Naarden, Bussum, Huizen, Laren, Blaricum en Hilversum.
De tram moest in de Naarderstraat van Muiden een soort aanloopje nemen omdat de oostelijke Vechtzijde wat hoger ligt. Werd die aanloop om een of andere reden onderbroken dan haalde de tram de brug niet en moest de machinist opnieuw aanzetten. De stoomtram reed niet sneller dan 5,5 kilometer per uur, maar maakte toch nogal wat slachtoffers. Vandaar de bijnaam 'Gooische Moordenaar'. In Muiden liepen de rails zo dicht langs de huizen dat menig voetganger tussen muur en tram bekneld raakte.
Om dit te voorkomen waren strenge regels uitgevaardigd. Zo mocht de tram volgens de politieverordening van Muiden niet sneller rijden dan tachtig meter per minuut, dat wil zeggen 4,8 kilometer per uur. Bovendien moest hij worden voorafgegaan door iemand met een rode vlag of lantaarn. Vooral in een bocht kon zijn snelheid de tram in problemen brengen. Zo vloog hij een keer compleet uit de bocht bij de smederij. Tegelijkertijd werd er geklaagd over de geringe snelheid van de 'moordenaar'. Daardoor ontstonden in de jaren dertig soms files die reikten tot aan de Hakkelaarsbrug. De tram reed tot 1942, maar was vooral in de jaren twintig een succes. Muiderberg groeide in die jaren als badplaats snel in populariteit. In die toptijd reden er twee trams tegelijk, soms wel 500 passagiers per dag! Op zomerse dagen werden zelfs weleens tien trams ingezet; bij elkaar brachten ze op een dag zo'n vijfduizend mensen naar Muiderberg.
In 1931 kwam de motortram. Die liep op benzine. De reistijd werd korter; ander voordeel was dat de passagiers geen last meer hadden van het roet en de vonkenregen uit de stoommachine. Uiteindelijk won de autobus het van de tram.
Begin jaren negentig vorige eeuw ontstond binnen de Amsterdamse gemeentepolitiek het plan tramlijn 9 van de Watergraafsmeer door te trekken naar Muiden. De files op de A1 waren door de groei van Almere zo ernstig geworden dat gezocht werd naar nieuwe oplossingen. Maar het plan bleek financieel niet haalbaar.
Uit: Het rijke verleden van Vestingstad Muiden door Henk van Ginkel. Waanders 2004.
