Sweerts pleit voor een persoonlijk inburgeringsplan waarbij de gemeente de regie neemt.
Sweerts pleit voor een persoonlijk inburgeringsplan waarbij de gemeente de regie neemt. Foto: Jessica de Jong

'We moeten voorkomen dat deze kwetsbare mensen misleid worden'

Laat het niveau van taallessen van vluchtelingen te wensen over? "Ja", zegt raadslid Jacqueline Sweerts van D66. Zij wil kwetsbare nieuwkomers bescherming bieden.

GOOISE MEREN Raadslid Jacqueline Sweerts is op een missie: ze wil dat nieuwkomers goed geholpen worden bij taallessen en dat de gemeente zich hierbij versneld actief gaat opstellen.

Sweerts heeft onderwijs in haar portefeuille en heeft de laatste tijd flink wat contacten gelegd in de wereld van taallessen in Gooise Meren. Zij uitte eerder al haar zorgen over de gang van zaken bij die taallessen. Vorig jaar stelde ze hier raadsvragen over en nu doet ze dat opnieuw. "Ik hoor vanuit diverse kanten klachten over wat er gaande is bij de diverse taalverzorgers. Het probleem is dat er heel wat aanbieders zijn en dat de gemeente hier op dit moment geen regierol in heeft. Dit is tot op heden nog bij Vluchtelingenwerk geregeld. De nieuwkomers mogen zelf een bureau uitzoeken waar ze de taalles, onderdeel van de inburgering, willen volgen. Dat hoeft niet altijd de beste keuze te zijn."
Sweerts kwam erachter dat er veel geopereerd wordt in de schaduw. Nieuwkomers konden kiezen uit aanbiedingen zoals een gratis laptop en korting op de lessen. Eenmaal begonnen aan de cursus laat het niveau - soms - te wensen over. En als een statushouder het gewenste niveau niet haalt, kan de taalaanbieder samen met de nieuwkomer daarvoor de benodigde ontheffing regelen. Sweerts denkt dat dit voorkomen kan worden door lessen op maat aan te bieden. Verder is het volgens haar opmerkelijk dat er vraag is naar lessen in de avonduren - zodat er overdag gewerkt kan worden - maar dat dit nauwelijks wordt aangeboden. "Waar is de controle? Wat gebeurt er met deze signalen? Ik hoor om mij heen kritiek op de taallessen. Zo veel dat ik mij zorgen maak. Terwijl het in mijn ogen beter kan: de taal leren en werken heeft immers het meest effect als dit hand in hand gaat."

Statushouders krijgen als ze in Nederland komen via de gemeente huisvesting en bijstand. Daarna moeten ze taalles volgen omdat dat hoort bij de inburgering. Daar is sinds 2013 Vluchtelingenwerk verantwoordelijk voor. In 2021 wordt die verantwoordelijkheid weer teruggelegd bij de gemeente. "Ik ben er groot voorstander van om dit versneld in te voeren zodat de gemeente nu al meer toezicht krijgt." Als het aan de D66-vrouw ligt wil ze dat de gemeente echt maatwerk gaat leveren. "Taalles is maar een van de onderdelen van de inburgering. Ik zie graag dat de gemeente versneld weer de regie in handen krijgt en dat er voor iedereen daarmee een persoonlijk inburgeringsplan komt. Zodat deze mensen snel inburgeren, de taal op niveau leren en snel aan werk worden geholpen." Wat Sweerts weet, is dat de gemeente zelf ook graag maatwerk wil leveren. "Nu is het zo dat we 234 statushouders in de bijstand hebben in Gooise Meren. Die mensen lijken nu onvoldoende in beeld te zijn. Ik heb echt het gevoel dat hier nog veel winst te behalen is. Er liggen nu volop kansen voor integratie, zoals werk en participatie in de samenleving."

Wethouder Barbara Boudewijnse laat in een reactie weten geen zorgen te hebben over de verschillende taalaanbieders. "We hebben goed contact met ze en gaan in gesprek als dat nodig is. Onder de huidige wetgeving is het zo dat statushouders zelf hun taallessen en inburgering 'inkopen'. De gemeente is niettemin in gesprek met de aanbieders over een flexibeler aanbod en daar kan gehoor aan worden gegeven, mits er voldoende volume is om een groep te vormen. Wij zijn bezig om de statushouders in zo breed mogelijk opzicht te ondersteunen, daarmee wachten we niet tot 2021. Wij kijken vanuit een breder perspectief naar de behoefte van statushouders en ondersteunen hen op meerdere fronten bij hun inburgering. Taallessen zijn daar een onderdeel van. Het gaat bijvoorbeeld ook over de aansluiting op de arbeidsmarkt."

Op locatie blijken de cursisten een uiteenlopend taalniveau te hebben.