't Hooge Nest
Eind november 2018 verscheen het boek 't Hooge Nest van Roxane van Iperen. Het boek kreeg goede recensies en is al aan de vijfde druk toe. Het is het verhaal van de twee joodse zussen Janny en Lien Brilleslijper die van februari 1943 tot juni 1944, met familie en vrienden ondergedoken zaten in deze Naardense villa, vlak bij Huizen, ruim vijf km van NS-station Naarden-Bussum.
Naarden, Bussum en het Gooi komen er niet best af in het boek. De schone lucht, de bossen en heidevelden worden geroemd. En enige inwoners van Huizen en een Huizer politieagent hebben aan de goede kant gestaan maar verder…:
"Een door joden gerund landhuis vol onderduikers op juist déze plek in de bossen van Naarden heeft sowieso iets weg van een Trojaans paard: in 't Gooi wemelt het van de fascisten. Met name in de villawijken van Naarden en Bussum zijn ze oververtegenwoordigd: het dubbele aantal van het landelijke gemiddelde. In Bussum zitten veel NSB'ers in villawijk 't Spiegel, en ook de mooie panden van Naarden herbergen fanatieke fascisten. Een groot deel van het NSB-electoraat bevindt zich onder de middenstand - kantoorbeambten en vrij gevestigden - en de hoogste laag van de samenleving. Hoewel de NSB zich qua ideologie richt op arbeiders, is de partij in arbeiderskringen juist ondervertegenwoordigd."
En Anton Mussert had diverse adresjes in het Gooi. In de mei-dagen van 1940 dook hij onder bij kameraadske Gooijer in Huizen en tijdens de bezetting mocht hij graag in 'Huize Eik en Linde' tegenover Jan Tabak in een warm liefdesnest verblijven.
Detailkritiek op bovenstaande karakterisering van het Gooi is zeker te leveren. Maar het schetst wel de zwarte kant van het Gooi in die periode. Het is niet iets om trots op te zijn. Maar er waren ook andere Gooiers. Zo werd op 1 oktober 1943 wegens het plegen van een aanslag, Louis Boissevain, woonachtig in het Spiegel (!) in Bussum, op dezelfde dag gefusilleerd als zijn neven Janka en Gi Boissevain en Maarten 'Mik' van Gilse, vriend van de zussen Brilleslijper. En Spiegelbewoner Herman Ruys (20 jaar) werd vanwege verzetsdaden in september 1943 gefusilleerd. Ook zijn broer Hugo en zijn vader Gerrit werden vanwege verzetsdaden gearresteerd en keerden niet uit gevangenschap terug.
Klaas Oosterom
Bron: Roxane van Iperen: 't Hooge Nest. Lebowski 2018. ISBN 978 90 488 4178 3.
![[iperen1b] ’t Hooge Nest met een rode ster ingetekend op een detail van een wandelkaart van het Gooi uit de jaren 30.](https://storage.pubble.nl/16c0059b/content/originals/2019/3/5fedc970-cf7c-34ab-5fcc-1e591ede2309_thumb1024.jpg)