Bij Herberg de Rozenboom omstreeks 1910 (Coll. HKB)
Bij Herberg de Rozenboom omstreeks 1910 (Coll. HKB) Foto: Picasa

Uit de historie van Bussum en het Gooi

Herensociëteit 'ONDER ONS'

De vele forenzen, die zich in de tweede helft van de 19e eeuw in Bussum vestigden, waren gewend aan het amusement dat een grote stad te bieden heeft. Zij achtten het klein-dorpse vermaak voor hen niet passend en ontoereikend voor hun wensen. Om in die leemte te voorzien richtten in 1875 P.J. Loman en J.H. Biegel (topfiguren van Bouwmaatschappij Nieuw Bussum) samen met enkele anderen de herensociëteit 'Onder Ons' op.

Niet iedereen kon lid worden; de oprichtingsacte vermeldt een ballotagecommissie van wel vijftien leden: het moest wel 'Onder Ons' blijven. Eens per week troffen de veelal ondernemende en welgestelde leden elkaar in het door P.J. Loman en Bouwmaatschappij Nieuw Bussum gebouwde hotel Nieuw Bussum. Daarnaast, ontplooiden de leden zich als sociaal voelende mannen, die vele initiatieven voor activiteiten op cultureel- en sportgebied namen. Zo richten zij in 1878 de 'Vereniging tot Verfraaiing van Bussum' op, die tot doel had het dorp een fleuriger en aangenamer karakter te geven. Helaas werd wegens gebrek aan medewerking van de gemeente de vereniging in 1887 al weer opgeheven. Verder werd in 1880 het gemengd zangkoor Caecilia opgericht, dat zich in 1883 aansloot bij de Maatschappij tot Bevordering van de Toonkunst, een koor dat tot op de huidige dag floreert. Maar dat niet alleen: in de bij hotel Nieuw Bussum gebouwde zogenaamde 'Cultuurpaleis de Tent', werden allerlei uitvoeringen, lezingen, kinderfeesten, openluchtconcerten en andere evenementen georganiseerd. En zo nodig betaalde Onder Ons uit eigen kas de honoraria voor sommige artiesten (van wereldfaam).

Na een paar jaar vertroebelde de sfeer tussen Onder Ons en de kastelein van Nieuw Bussum. Deze onmin leidde in 1883 tot verhuizing naar herberg De Rozenboom aan de Brinklaan waar, na samengaan met de nieuw opgerichte sociëteit De Gezelligheid, onder de naam Onder Ons verder werd gegaan. Mede op initiatief van Ons Ons werd bij de herberg een overdekte kegelbaan gebouwd. De foto toont een 'onderonsje' van enkele leden, v.l.n.r. koopman Van Ingen, tuinarchitect Wattez, assuradeur Blom, architect Kruisweg, industrieel Heineken en tabakshandelaar Stap. In 1920 verhuisde Onder Ons nog een keer, nu naar gebouw Concordia aan de Graaf Wichmanlaan, waar zowel voor de sociëteit als voor de door haar geïnitieerde activiteiten betere voorzieningen voorhanden waren.

Ben Koning

De Gooi en Eemlander van 19 januari 1884
Hotel Nieuw Bussum in 1875 (coll. HKB)
Afbeelding