De St. Aloysiusschool in Bussum in 1961(coll. HKB)
De St. Aloysiusschool in Bussum in 1961(coll. HKB) Foto:

Uit de historie van Bussum en het Gooi

Niet St. Vitus, maar St. Aloysius

Zelfs als niet-katholiek kon ik in het eikenhouten beeld dat in de jaren 90 van de St. Vituskerk naar de voormalige doopkapel van de Maria-/Koepelkerk verhuisde, geen kenmerken van St. Vitus ontdekken. Maar gepokte en gemazelde katholieken hielden bij hoog en laag vol dat het St. Vitus moest zijn.

Behalve wat onduidelijks onder zijn voeten leek het beeld inderdaad op de St. Vitus in hout in de St. Vituskerk in Naarden. Dus schitterde bijgaande afbeelding in het Bussums historie-artikel van 5 december 2018 over St. Vitus.

Gelukkig werd het niet alleen gezien en gelezen door een kenner, maar reageerde hij ook. Pastor Nico Smit heeft 30 jaar op de St. Aloysius-MAVO (nu St. Aloysius-College) in Hilversum gewerkt. Tevens was hij pastor in de Mariakerk van 2001 t/m 2010. Hij schrijft:

Ik denk dat dit beeld niet St.Vitus voorstelt, maar St.Aloysius. Ik zal mijn idee hierover verklaren:

In het naslagwerk van Stijn van der Linden: "De Heiligen" staat het volgende over Aloysius (bij de paragraaf over attributen): "Getoond in toog en superplie; met een witte lelietak (= deugdzaamheid); stralenkrans om het omlaagkijkend hoofd; kruisbeeld in de hand; doodshoofd aan zijn voeten; gesel in zijn handen (= de kwellingen die hij zich aandeed)". En ter aanvulling en bevestiging: "Als toonbeeld van een rein en deugdzaam leven heeft hij als attributen de lelie (reinheid), het crucifix en de schedel (meditatie) en de gesel (boete)."

Aloysius van Gonzaga (1568-1591) was een Italiaanse jezuïet over wie ik nu verder alleen wil zeggen dat hij de patroon is van de studerende jeugd. Vandaar dat veel katholieke scholen de naam St.Aloysius dragen of droegen. Zijn gedenkdag is 21 juni.

Op grond van deze informatie meen ik te weten dat het beeld in de Mariakerk niet St.Vitus, maar St.Aloysius voorstelt.

Bij het beeld in de Mariakerk verbeeldt het touw aan de voeten wellicht de gesel en het hoofd de overwinning op de dood door Jezus Christus.

Ook in Bussum was vanaf 1924 een St. Aloysius-school. Het was de jongensschool van de Mariakerkparochie, Vossiuslaan 17. In 1965 werd de naam John F. Kennedyschool. Men zou kunnen zeggen dat Kennedy na de moord als een soort heilige werd gezien.

Klaas Oosterom

Detail van het St. Aloysiusbeeld
St. Aloysius in de Mariakerk
Afbeelding