'Dit was de gemakkelijkste manier om mij weg te krijgen'
Een paar dagen na de val van wethouder Munneke Smeets spreken we haar over haar plotselinge vertrek. Ze viel door het dossier-Spoorwegovergang Comeniuslaan. De raad had betrokken willen worden bij haar heroverwegingen en zette vraagtekens bij haar integriteit. De beschuldigingen vlogen over tafel. Het CDA kwam uiteindelijk met de motie van wantrouwen waardoor Munneke Smeets de politieke arena moest verlaten. Hoe kijkt zij hierop terug?
BUSSUM "Zes keer heb ik mijn excuses aangeboden, maar dat was niet genoeg." Terugkijkend erkent Marieke Munneke Smeets dat ze de raad meer had moeten betrekken bij het dossier over de Comeniuslaan, dingen anders en beter had moeten doen. "Maar ik ben extreem afgestraft voor een dossier waarbij in de kern niet veel fout is gegaan. De fouten zaten in het proces. Niet in de uitkomst."
Nee, het kwam voor Munneke Smeets niet als een verrassing dat ze vorige week door de gemeenteraad naar huis werd weggestuurd na een motie van wantrouwen. "Ik voelde dat dit ging gebeuren. En ik weet ook dat als ik niet over dit dossier gevallen zou zijn, men wel een ander dossier had gevonden. Politiek is niet altijd eerlijk. Mijn verleden heeft mij ingehaald."
"Als wethouder ben je verantwoordelijk voor wel 99 dossiers en dan val ik door deze ene. En waarom? Niet om de gebruikelijke redenen waarom iemand een motie van wantrouwen krijgt. Ik heb de gemeente geen financiële schade toegebracht, ik heb niet gelogen en geen grote fouten gemaakt. In het verleden heb ik geen vrienden gemaakt in de raad. Daarom zei ik al toen ik mijn wethouderspost accepteerde: ik doe dit alleen als ik vertrouwen krijg. Dat werd toegezegd, maar toen puntje bij paaltje kwam, was dat er toch niet. Ik denk dat iedere andere wethouder voor wat ik heb gedaan enkel een waarschuwing had gekregen. Maar ik lag onder een vergrootglas en werd direct weggestuurd."
Heroverwegen
Ze kreeg het gros van gemeenteraad over zich heen nadat ze een eerder genomen collegebesluit over de spoorwegovergang aan de Comeniuslaan wilde heroverwegen op basis van nieuwe informatie. De raad vond de manier waarop ze werd geïnformeerd tijdens een informele, snel ingelaste avond te laat en onvolledig. Ook werd de nieuwe informatie, zowel de aanleiding als de uitkomst, in twijfel getrokken.
'In feite heb ik niet veel verkeerd gedaan.
Er zat gewoon iets anders achter'
Munneke Smeets: "Ik wilde geen informele avond, zoals de wens van het college was. Ik wilde juist de raad betrekken, ik wilde ze niet op het laatste moment verrassen. Drie keer heb ik 'nee' gezegd. Maar ik had nu eenmaal de opdracht om de fracties te benaderen. En dus werd er een avond ingelast om de raad op de hoogte te brengen. Dat had, nu terugkijkend, echt anders gemoeten. Bijvoorbeeld met een raadsmededeling vanuit het college. Ik had hierbij meer op mijn intuïtie moeten vertrouwen."
Ongenoegen van de raad
Beschuldigingen vlogen afgelopen donderdag over tafel. Uiteenlopend van belangenverstrengeling, eigen partijpunt doordrukken, handelen in achterkamertjes en eigenstandig handelen. Munneke Smeets kon daarin de raad niet volgen, en andersom. "Ik heb juist toenadering met het college gezocht omdat het om zo'n beladen dossier ging. En het college voert vele, vele onderzoeken uit waar de raad geen weet van heeft. Dit was geen uitzondering, maar wordt mij nu wel aangerekend. Het ging hier over veiligheid. De gemeente is daar samen met ProRail verantwoordelijk voor. Afgelopen zomer is er iemand op het spoor in Bussum overleden. Dat drukte best op mij, daar voel je je toch verantwoordelijk voor. Het enige dat ik wilde was het veiliger maken van een overweg en hiervoor eventueel een eerder genomen besluit heroverwegen."
De wethouder maakte wel haar excuses aan de gemeenteraad voor het proces en het feit dat de raad te laat was geïnformeerd. Maar de raadsleden vonden het allemaal niet overtuigend genoeg. Men vond de uitleg zelfs emotieloos, te veel voorgelezen. De raad sloot de kans op herhaling van zetten niet uit. Weg was het vertrouwen; het CDA diende de motie van wantrouwen in. Hart voor Bussum, ChristenUnie en GroenLinks (8 stemmen) wilden de wethouder houden. De overige 22 raadsleden stemden Munneke Smeets naar huis.
Explosief
"Ik denk dat iedereen heeft onderschat hoe explosief deze situatie was. Dat mijn collegepartners van VVD en D66 mij zo makkelijk lieten gaan, zegt wel iets over de samenwerking tussen college en coalitie. Nooit was er enig overleg, er was enkel afstand. De raad is erg kritisch. Men had geen behoefte aan mijn antwoorden. Men wilde niet naar mij luisteren. Er zijn veel haantjes die op mijn positie willen gaan zitten."
"In feite heb ik niet veel verkeerd gedaan. Er zat gewoon iets anders achter. Zelfs de coalitiepartners zochten naar een reden om mij weg te kunnen sturen. Echt, vorige wethouders hebben veel grotere fouten gemaakt, boden excuses aan en gingen dan weer door. Dit was de gemakkelijkste manier om mij weg te krijgen."
Munneke Smeets voelt dat ze is ingehaald door haar verleden. "Ik heb heel veel opgegeven om mijn wethouderspost te kunnen vervullen. Ik heb mijn eigen bedrijf gestopt, mijn registraties zijn al voor een deel verloren. De afgelopen tijd werkte ik zeker 50 uur per week; ik was geen avond thuis. Het was een hele interessante tijd en ik kijk terug op een geweldige samenwerking met de ambtenaren die met passie voor de gemeente werken. Het was een zware, maar ook bijzondere baan. Mijn hart ligt bij de samenleving, bij rechtvaardigheid. Dat blijft zo. Ik ga nu nadenken over hoe ik verder ga. Wat ik wel weet is dat ik nooit meer terugga in de raad en ook een wethouderschap gaat nooit meer gebeuren. Hart voor BNM heb ik opgericht en laat ik in goede handen achter. Daar heb ik vertrouwen in. Maar wat betreft mijn politieke carrière in Gooise Meren - die is helemaal klaar."