Uit de historie van Bussum en het Gooi
1912. Het eerste Bussumse Filmhuis?
Binnenkort viert het Filmhuis Bussum haar veertigjarig jubileum (1978-2018). Een mooi moment om terug te kijken naar de allereerste zaal voor de vertoning van films in Bussum.
De Bussumers hadden al kunnen genieten van stomme (geluidloze) films, die, begeleid door een piano en een explicateur tijdens de jaarlijkse kermis werden gedraaid. Vanaf 1903 worden in de grote steden in een razend tempo speciale "bioscope theaters" geopend. Eerst kleine zaaltjes, later ook ware filmpaleizen (zoals Nöggerath in de Amsterdamse Reguliersbreestraat in 1907).
In juni 1912 bereikt de olievlek Bussum. De Amsterdamse exploitant F.A. Kleij vraagt vergunning om een koffiehuis aan de Heerenstraat 16 (nu Herenstraat) te verbouwen tot bioscooptheater. Het koffiehuis stond voorbij de splitsing van de Heerenstraat met de Meentweg. De bedoeling van Kleij is om op zaterdag-, zondag- en maandagavond ("te beginnen na kerktijd of te wel om 8 uur") en op zaterdag- en zondagmiddag matinee's en kindervoorstellingen te geven. F.Kleij stelt het Bussumse gemeentebestuur gerust: "Ued de verzekering gevende steeds zorg te zullen dragen dat in de te vertoonen programmaas geen kwetzende films opgenomen zullen worden".
De zorg van burgemeester en wethouders richt zich meer op de veiligheid. De ervaring met de uiterst brandbare nitraatfilms leidde tot strenge voorwaarden wat betreft de projector, de nooduitgangen en de vluchtwegen. "Tijdens het geven van voorstellingen moet bij het projectietoestel een emmer met zand en een emmer met water en wollen dweil aanwezig zijn". In onze ogen merkwaardig is de eis betreffende de noodverlichting voor het geval van stroomuitval: "…moet een helder brandende kaars, geplaatst in een gesloten lantaarn, boven elke nooduitgang aanwezig zijn". Er was niets beters.
Als deze kleine Heerenstraat-bioscoop al bestaan heeft (er is geen spoor van te vinden), is dit maar kort geweest. In het daaropvolgende jaar 1913 openden Cinema Palace in de Havenstraat en Theater Novum aan de Vlietlaan hun deuren.
Voor wie meer wil zien en horen over de eerste Bussumse bioscopen: kom naar de Open Dag van Filmhuis Bussum op zondag 4 november!
Hans Jonker
