Diaconessen in Bussum en Naarden
Dit artikel is een herinnering en een huldeblijk aan de diaconessen van Naarden en Bussum. Diaconessen zijn protestantse zusters die het verplegen als liefdewerk verrichten. Aanleiding was het overlijden op 11 september 2018 op 92-jarige leeftijd van diacones Mary Hartkamp.
De stichting Diaconessen-arbeid werd in 1930 opgericht en begon haar werkzaamheden in een villa aan de Graaf Wichmanlaan 34 in Bussum. In 1940 trok men in het nieuwe Diakonessenhuis met de prachtige tuin tussen de Godelindeweg en de Amersfoortse Straatweg in Naarden, waar nu het woonerf met de Dirk Tersteeglaan is.
Een vaste vraag bij een sollicitatie was of de verpleegster bereid was later diacones te worden. Dat wil zeggen: om in een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen te werken, God en de mensen te dienen, en het ziekenhuis in het bijzonder. In 1943 vond de inzegening van de eerste tien diaconessen plaats in de Grote Kerk in Naarden. In 1955 is Mary Hartkamp als diacones ingezegend.
De diaconessen waren te herkennen aan hun deels donkerblauwe uniformen en de muts met strik. Ze hadden een speciaal buitenuniform met cape en een speciaal uniform voor de zondagen.
Diaconessen kregen aanvankelijk geen salaris. Later kreeg iedere diacones wel eigen salaris en vielen zij binnen de sociale wetten.
Een diacones kon, maar hoefde niet, haar hele verdere leven diacones te blijven. Ze kon uittreden of trouwen. Het waren zeker geen vrouwen die geïsoleerd leefden. Zo gingen zij naar het theater en deden gewoon boodschappen.
Mary Hartkamp
De laatste weken van haar leven verbleef Mary in hospice Kajan in Hilversum. Als diacones heeft zij haar hele werkzame leven met hart en ziel gegeven voor de zorg aan anderen. Tot op hoge leeftijd stond ze volop in het leven. Toen haar gezondheid het laatste jaar achteruit ging brak de tijd aan om zelf verzorgd te worden.
Zij trok in 1972 in het toen nieuwe Gooibergflat aan de Plaggenweg in Bussum, mede gebouwd voor de huisvesting van ziekenhuismedewerkers. Mary kreeg de meest strategisch gelegen garagebox, zodat zij als operatiezuster snel kon uitrukken als dat nodig was.
Mary: vriendelijk, opgewekt en vastberaden. Zij en haar collega's hadden als ideaal zorg en troost te bieden aan zieken. Zij was de langstlevende van de diaconessen van dit Diakonessenhuis.
Klaas Oosterom
Belangrijke bron voor dit artikel is het boek 'Zorgzaam door de jaren' uit 1990, waarin de historie van St. Jan in Laren, het Diakonessenhuis en de Majella in woord en beeld wordt verteld. Enige exemplaren zijn te koop voor € 12,-. Stuur een mail naar oosteromnc@gmail.com. Opbrengst gaat naar silentwork.org.
