'Op grafmonumenten is veel moois te ontdekken'
BUSSUM Leon Bok heeft inmiddels 4.000 begraafplaatsen en kerkhoven in Nederland bezocht. "Ik moet er nog een paar honderd, dan heb ik ze allemaal gezien. Wat ik frappant vind, is dat mensen als ze in het buitenland op vakantie zijn daar begraafplaatsen bezoeken. Maar wat dichtbij is, laten ze liggen."
door Britte Ham
Als funerair deskundige houdt Bok zich bezig met de historie van begraafplaatsen en kerkhoven. Hij houdt volgende week, tijdens de Week van de Begraafplaats, een lezing op donderdag 31 mei van 19.00 tot 21.00 uur op de Algemene Begraafplaats in Bussum.
Hij kan veel vertellen over de bijzonderheden op de begraafplaats. "Bussum is veranderd van een klein heidedorpje naar een 'booming town', een plaats waar mensen die in het westen werken, graag willen wonen. In 1884 besloot men om een begraafplaats in Bussum aan te leggen. In 1886 vond daar de eerste begrafenis plaats. Dat was precies de tijd dat Bussum in opkomst was als woonplaats voor rijke Amsterdammers. Voor die tijd begroeven de Bussumers hun overledenen op een klein begraafplaatsje in de buurt of op de Rooms-Katholieke begraafplaats die al in 1822 was aangelegd. Daar kun je nog wel de meer eenvoudige grafmonumenten zien. De graven van minderbedeelden, die ooit hier lagen, zijn inmiddels geruimd."
Tijdens de lezing neemt Blok mensen mee langs vijftien tot twintig grafmonumenten. "Ik ga in op het thema 'Tussen Kunst en Kist' en vertel over de symboliek en vormgeving van de monumenten. Ook bespreek ik de gevolgen van architectuurstromingen op grafmonumenten, materiaalvernieuwingen en de huidige persoonlijke grafcultuur. Er zijn diverse stijlkenmerken zichtbaar, maar het is qua grafmonumenten een heel gemêleerd geheel. Er zijn veel uiteenlopende vormen te zien, gemaakt van verschillende materialen. Als ik het vergelijk met andere begraafplaatsen met meer uniformiteit is er veel over te vertellen." Ook over symboliek is volgens hem veel te vertellen. "Denk aan de vlinder. Die staat voor de ziel van de overledene die wordt overgebracht naar de hemel. Een vlinder heeft drie stadia: rups, pop en vlinder. Dat wordt vergeleken met de mens als kind, adolescent en volwassene. Vaak staan vlinders op grafmonumenten, maar zelden zie je de drie stadia." Bok haalt zijn informatie overal vandaan. "Ik lees veel boeken. In het buitenland is veel geschreven over de symboliek, maar inmiddels is in Nederland ook veel te vinden."
In 1884 besloot men om een begraafplaats in Bussum aan te leggen