Uit de historie van Bussum en Naarden
Geheimen
Door het Nationaal Archief in Den Haag worden ieder jaar in januari de stukken vrijgegeven waarvan de geheimhoudingstermijn is verstreken. Ook dit jaar is daarbij weer een aantal onderwerpen uit de geschiedenis van Naarden en Bussum. Het meest opzienbarend zijn de archiefstukken over 'de kluis van Mussert'.
Anton Mussert was de leider van de Nationaal Socialistische Beweging, een politieke partij die in de jaren 1940-1945 nauw samenwerkte met de Duitse bezettingsmacht. Aanhangers van de N.S.B. waren berucht om hun hand- en spandiensten aan de bezetters. Zij werden na de bevrijding voor hun landverraad en andere misdaden vervolgd. Mussert werd ter dood veroordeeld en in 1947 geëxecuteerd.
Familie van de N.S.B.-voorman woonde in de villa Eik en Linde aan de Amersfoortsestraatweg 36 in Naarden (recht tegenover Jan Tabak, nu staat er nieuwbouw). Bij de bevrijding in mei 1945 is door een Bussumse arrestatieploeg in de tuin van Eik en Linde een kluis opgegraven. Eigendom van Anton Mussert. Over de inhoud van deze brandkast is in de loop der jaren al veel door historici en onderzoeksjournalisten geschreven. En nu is het voor iedereen mogelijk om ook zelf een kijkje te nemen.
Veel contant geld, pakken aandelen en verschillende sieraden. Maar de meest brisante vondst vormt een stapeltje brieven. Op de door de arrestatieploeg opgestelde inventarislijst wordt dit omschreven als 'Eenige zeer interessante brieven, betrekking hebbende op het intieme particuliere leven van Mussert'. De Naardense villa werd al beschouwd als een 'liefdesnestje' waar zich een geheim dubbelleven van de gehate politicus afspeelde. De vondst in de kluis bevestigde deze roddel.
De brandkast is na inventarisatie verzegeld en in een bankgebouw in Hilversum opgeborgen. Een Bussumse jurist werd aangesteld als beheerder van de in beslag genomen villa en de daarin aanwezige (deels gestolen) eigendommen. Uit de nu openbaar gemaakte archieven blijkt dat dit niet altijd volgens de regels is gegaan. Een van de leden van de arrestatieploeg kreeg bijvoorbeeld de gelegenheid om een aandenken uit te kiezen. En de bewindvoerder bezweek zelf voor de verleiding en verkocht voor eigen gewin een aantal aandelen. Het leverde hem een celstraf van een jaar op.
Een peperduur platina collier met een briljanten hanger bleek 'zoekgeraakt'. En de brieven, die zijn eveneens spoorloos verdwenen. Ook toen twee jaar geleden de 92-jarige vrouw overleed die indertijd als jong meisje het 'liefdesnest' bewoonde kwamen zij niet tevoorschijn.
Op de website van de Historische Kring Bussum is een aantal papieren uit het Nationaal Archief over 'de kluis van Mussert' in te zien.
Hans Jonker
