Prentbriefkaart met betwijfeld onderschrift.
Prentbriefkaart met betwijfeld onderschrift. Foto:

Uit de historie van Bussum en omgeving

Geloofwaardig?

R.K. Kerk en Pastorie te Bussum. Tussen het grote aanbod aan oude prentbriefkaarten op het internet duikt een kaart op met dit bijschrift. Naast de vele bekende kaarten ineens een wel heel bijzonder exemplaar. Tot nu toe ontbrak namelijk nog steeds een foto van de 19e-eeuwse Bussumse katholieke kerk.

Voordat in 1884 de St. Vituskerk werd gebouwd stond op ongeveer dezelfde plaats aan de Brinklaan een veel kleinere kerk. Deze zogenoemde Waterstaatkerk werd met subsidie van het Rijk en de Provincie in 1843 gebouwd volgens een standaardontwerp. Door de groei van de Bussumse bevolking was het kerkje op den duur te klein. In 1863 werd het daarom verlengd.

De komst van het spoor in 1876 leidde tot een versnelde toename van het inwonertal van Bussum. Onder deze nieuwe inwoners was ook een aantal vermogende katholieke families. De dorpse Waterstaatkerk moest plaats maken voor een meer passende schepping van de bekende architectenfamilie Cuypers. In 1884 het kerkgebouw van de hand van P.J.H.(Pierre), in 1896 de toren van J.Th.J. (Jos) Cuypers.

De Waterstaatkerk heeft maar weinig sporen nagelaten. Een foto van de (niet meer vindbare) eerste steen en een tekening-naar-een-tekening. De locatie staat aangegeven op oude plattegronden. En nu is er dus een foto.

Maar is dit wel de Bussumse kerk? De tekening en de foto verschillen. Kijk maar naar de verdeling van de zijramen. Ook is de kwaliteit van de afbeelding op de kaart te goed voor een foto van vóór 1884. En de eerste Nederlandse prentbriefkaart met foto dateert uit 1883. Een nieuwe afdruk van een oud negatief?

Gezien het gestandaardiseerde uiterlijk van een deel van de Waterstaatkerken zou er sprake kunnen zijn van een vergelijkbaar exemplaar op een andere locatie. Wel een vondst dus, maar een twijfelachtige vondst.

Hans Jonker        

Tekening van de Waterstaatkerk.
Afbeelding