Naarder schootsvelden nu eigendom van Goois Natuurreservaat
Een historisch moment vorige week in het Vestingmuseum. Het Goois Natuurreservaat heeft de Naarder schootsvelden aangekocht van de gemeente Gooise Meren.
NAARDEN De gemeente Gooise Meren en het Goois Natuurreservaat (GNR) hebben vorige week de koopovereenkomst voor de overdracht van de schootsvelden ondertekend. Hiermee wordt gegarandeerd dat de 20 hectare schootsvelden ook in de toekomst onbebouwd blijven. Bovendien is afgesproken dat de schootsvelden worden beheerd als natuur- en weidegebied.
"Oorspronkelijk was om de hele Vesting heen een kring waarin niet gebouwd mocht worden en dat waren de schootsvelden", vertelt Niels Udo, coördinator van VVV Bezoekerscentrum Naarden-Vesting. De schootsvelden zijn ontstaan zodat de vijand niet te dicht bij de Vesting kon komen en de velden bestaan uit drie kringen. Op de eerste kring mocht helemaal niet gebouwd worden, op de tweede kring mochten alleen kleine houten huizen neergezet worden en op de derde kring houten huizen met een stenen fundering."
"Nog steeds zie je om de Vesting heen, zoals bij de Thierensweg, de houten huizen staan. Gelukkig zijn er een paar van die eerste schootsvelden bewaard gebleven; die zijn nu onder het beheer van GNR gekomen zodat het open velden blijven."
Naarden is de meest complete Vesting van West-Europa en de enige die rondom helemaal vrij ligt. "De Vesting is gebouwd om de handelsweg naar Amsterdam te verdedigen tegen de vijand. De vijand kon alleen naar Amsterdam over deze weg. Naarden was een garnizoensstad en lag strategisch omdat het droger lag dan de handelsweg. Als het land onder water werd gezet door de Hollandse Waterlinie bleef deze weg droog. Mensen denken soms dat rijke Amsterdammers in Naarden woonden, maar dat was niet zo. De huizen van die rijke mensen zijn later om de Vesting heen gebouwd en zo is Bussum ontstaan. In de negentiende eeuw werd in Bussum een station gebouwd om de schootsvelden te bewaren. Bussum was toen een heel klein dorp, maar door het station Naarden-Bussum is het enorm gegroeid."
Open velden
René Meyer, groot kenner van de Naardense vestingwerken, gaat verder: "De schootsvelden waren velden waar je overheen kon schieten en daarom mocht het niet bebouwd worden. Ook kon je door de open velden op tijd de vijand in het vizier krijgen. Rond de vijftiende eeuw stonden er in de directe omgeving van de Vesting huizen, bomen en veel heuveltjes waar de vijand zich achter kon verschuilen. De omgeving moest toen geëgaliseerd worden en het liefst zodanig dat je het ook onder water kon zetten zodat de vijand verder weg moest bivakkeren. Met dat ambitieuze plan zijn ze in 1674 begonnen, wetend dat het heel lang kon duren voordat het klaar was. De Vesting is goed bewaard gebleven, maar de schootsvelden niet omdat die, nadat de Fransen in 1814 Naarden werden uitgezet, bebouwd zijn voor onder andere woningen. Nu zijn er nog een paar velden over en het is belangrijk voor de toekomst en de geschiedenis dat die behouden, vrij en open blijven. De schootsvelden hebben namelijk een grote cultuurhistorische waarde."
Natuur- en weidegebied
De schootsvelden waren velden waar je overheen kon schieten
GNR draagt zorg voor het bevorderen van de natuur- en landschapswaarden door de velden te beheren als natuur- en weidegebied. De ondertekening, vorige week woensdag, werd begeleid door notaris Robert Ritsma (links op de foto). Namens de gemeente Gooise Meren tekende burgemeester Han ter Heegde en namens de GNR ondertekenden voorzitter Kees-Jan Dosker en bestuursleden Gerrit Pas en Elbert Roest de koopovereenkomst. Met deze overdracht van de schootsvelden aan het GNR is een bedrag van 888.804 euro beschikbaar gesteld. Dit bedrag, een subsidie van de provincie Noord-Holland, wordt door de gemeente Gooise Meren ingebracht in het project 'Naarden buiten de Vesting'. Met dit project wordt een impuls gegeven aan de landschappelijke, ecologische en recreatieve waarde van het gebied tussen de Naardense Vesting en Muiden. Met een symbolisch kanonschot bij het Nederlands Vestingmuseum werd de overdracht aan GNR feestelijk bekrachtigd.
