Frits Kroese legt morgen officiële krans op de Dam na de Koning
NAARDEN - Alweer voor de derde keer mag verzetsheld Frits Kroese uit Naarden een krans op de Dam leggen. Dit gebeurt direct na de krans die koning Willem-Alexander legt. Dit jaar wordt voor het eerst ook iets verteld over waarom hij is uitgekozen voor deze eervolle taak.
door Jessica de Jong
De krans die hij mag leggen is voor mensen die gevangen werden genomen en vermoord omdat zij in verzet kwamen en opstonden voor de rechten van anderen. Op de Dam en op tv zal de voice-over zeggen: "De Naarder verzetsman Frits Kroese zal nu een krans leggen..." "Daarna vertelt mijn dochter Marjette in het kort wat ik heb gedaan voor het verzet. Zo heb ik in de Tweede Wereldoorlog mij beziggehouden met het opblazen van een spoorlijn, het opvangen van neergeschoten geallieerde vliegtuigbemanningen, was ik betrokken bij wapentransporten en verleende ik hulp aan Joden en onderduikers."
Old Putten
Een nog summiere opsomming als je de verhalen van Kroese hoort. Hij is nu 92 jaar, bijna 93, en kan nog heel goed in geuren en kleuren vertellen over de periode dat hij bij de verzetsgroep Old Putten zat. "Ik kreeg een brief dat ik mij moest melden bij de Arbeitseinsatz en dat ik naar Duitsland moest om daar te werken. Dat wilde ik niet en dus besloot ik onder te duiken. Dat was vrij saai: aardappels schillen en andere rotkarweitjes deed ik daar. Totdat een verzetsstrijder tegen mij zei dat ik ook wel nuttig werk kon doen op de Veluwe."
Daar had Kroese wel oren naar en zo kwam hij dus bij het verzet vanuit een groot landhuis. Hij werd hoofd van de koeriersdienst. Hij stuurde jonge meiden aan die spullen moesten verspreiden, geen wapens. Zelf heeft hij wel wapens gesmokkeld. Gewoon, in zijn fietstas, en dan reed hij over de grote weg naar de plaats van bestemming. "Ik kon ook omrijden, maar daar koos ik niet voor. Ik dacht: waarom zouden ze mij aanhouden?"
Andere dingen die hij deed was het invorderen van fietsen, samen met een maatje. "We verkleedden ons en met een klein toneelstukje zorgden we, via informatie van de fietsenmaker, dat we de beste fietsen regelden voor het verzet. Want een lekke band kon je je niet veroorloven."
Kroese houdt de vele verhalen niet voor zichzelf, hij vertelt ze op scholen. Zo ook op het Goois Lyceum waar hij goede contacten heeft. "Een jaar of acht geleden vroegen ze mij voor het eerst of ik iets wilde vertellen. Dit jaar hebben sommige leerlingen andere lessen verzuimd zodat ze mijn verhaal konden horen. Dat heb ik zeer gewaardeerd."
Scholieren
De Naardense verzetsheld heeft zich dit jaar ook hard gemaakt voor het betrekken van jongeren bij de herdenking. Het liefst had hij 200 jonge mensen gezien bij de herdenking in de Nieuwe Kerk, maar dat is niet gelukt. Wel worden er voor negen tieners en een docent van het Goois Lyceum een plek vrijgemaakt. "Ze worden in het koor weggestopt. De mensen die in de kerk komen moeten allemaal een motivatie schrijven. Dat hebben de schoolleerlingen nu ook gedaan. Ik heb er twee gezien, maar het liefst had ik ze allemaal gelezen."
Eervol
Al met al vindt Kroese het een hele eer dat hij weer een krans mag leggen. "De stichting dunt uit. Stiekem had ik wel gehoopt dat ik werd uitgekozen. Ik voel mij er prettig over. Het is ook mooi dat de jeugd er nu wat meer bij wordt betrokken. En zolang ik het nog kan doen, wil ik het ook doen."
'Ik deed rotkarweitjes. Toen zei iemand: jij kunt je wel nuttig maken'