Spieghelavonden met Jacob Bogaart
BUSSUM - Niemand minder dan Jacob Bogaart neemt dit seizoen de muziekspecial van de Spieghelavonden voor zijn rekening. Deze bevlogen en zeer getalenteerde pianist wordt tot buiten de grenzen van ons land geroemd om zijn megaproject dat resulteerde in een acht cd's tellende box met klavierstukken van Nederlandse componisten: 'The art of Dutch Keyboard Music'.
door Yvette de Vries
Zelf besteedde hij zo'n 35 jaar aan het in kaart brengen van 400 jaar Nederlandse klaviermuziek. Hij struinde stad en land af, groef zich in in bibliotheken en bestudeerde en speelde vele honderden muziekstukken. Hiervan kregen er 120 een eervol plekje op een van de acht cd's.
"Monnikenwerk", betitelde Bob Krikke, organisator van de Spieghelavonden het onlangs. Reden voor hem om een reeks avonden te organiseren met Bogaart in de hoofdrol.
De aanleiding voor dit project van Bogaart was een ogenschijnlijk eenvoudig verzoek van Sieuwert Venster. Die vroeg Bogaart om 'wat passende muziek' voor bij de door hem te organiseren tentoonstelling over kunst rond 1900. Ze doken samen de archieven van het Haagse Gemeentemuseum in en vanaf dat moment was Bogaart niet meer te stoppen. Hoewel hij niet bekend was met de Nederlandse muziek door zijn studies in het buitenland was zijn nieuwsgierigheid wel geprikkeld. "Ik had meer de behoefte om eens te grasduinen in wat er allemaal lag te verstoffen in bibliotheken en musea. Veel was verdwenen, weggestopt op planken en er werd nauwelijks naar omgekeken."
Dat er vanaf officiële zijde geen belangstelling en ook geen financieringsmogelijkheden voor het project waren, betreurt hij. Het weerhield hem er niet van om het project toch op te pakken en te voltooien. "Het Nederlands cultureel erfgoed is nu een belangrijk document rijker geworden", concludeert hij.
'Belangrijk bij de keuze was de kwaliteit en dat ik er iets mee kon'
Dat er weinig interesse in of bekend is over Nederlandse klaviermuziek is niet zo verwonderlijk. "Het talent was er wel, denk aan Hendrik Andriessen, Dirk Schäfer, Alphons Diepenbrock en Jan Pieterszoon Sweelinck. Maar ze werden overschaduwd door de overvloed aan grote componisten uit het buitenland, waar de Nederlander overigens per definitie meer oren voor had en heeft." Veel bekendheid genoot de Nederlandse pianomuziek dus niet. Dat het er wel is, bewijst Bogaart met zijn bonte verzameling muziekstukken. Ballades, nocturnes en sonates wisselen elkaar af. Gezien de grote hoeveelheid gevonden muziekstukken heeft hij naar eigen zeggen het kaf van het koren moeten scheiden. "Ik denk dat er weinig Nederlandse pianostukken zijn die ik niet onder ogen heb gehad. Om te kijken of ze die kwaliteit hadden dat ik er iets mee wilde, er iets mee kon." Of er een echt grote parel tussen zit, daar laat Bogaart zich niet duidelijk over uit. Hij lacht: "Alles zit tussen de 7 en de 9, maar er zitten wel een hele goede werken bij."
Buitenland
Door zijn cd-box staat de Nederlandse klaviermuziek ook in het buitenland meer in de belangstelling. Zo speelde hij vorig jaar in Rusland een paar stukken. "Daar werd Schäfer 'de Nederlandse Rachmaninoff' genoemd."
Ook Bogaarts ster, met een toch al indrukwekkende staat van dienst, rijst na voltooiing van dit levenswerk. Menig vakblad heeft er uitgebreid aandacht aan besteed en ook de meeste landelijke dagbladen wisten de Bussumer te vinden. Bogaart wordt veelvuldig gevraagd recitallectures te geven en vanuit Duitsland kwam een bestelling van maar liefst 150 cd-boxen, met de bijzondere vermelding dat hij met deze verzameling een monument heeft neergezet.
Spieghelavonden
De eerste avond met Jacob Bogaart in de hoofdrol is donderdag 16 februari. Tijdens de verbouwing van de Spieghelkerk vinden de avonden plaats in de Remonstrantse Kerk, Koningslaan 2 B in Bussum.