'Mijn verhaal is maar één van de ondergesneeuwde verhalen'
BUSSUM - Annemieke Schaap had geen grootse bedoelingen met haar eerste boek 'Ware verhalen van een gewoon gezin in de Tweede Wereldoorlog'. Ze wilde gewoon het verhaal van haar familie die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Bussum woonde vertellen. Het werd een ontdekkingsreis langs herinneringen van haar moeder, oom en tante. Deze zomer verscheen het boek.
door Yvette de Vries
Het boek vertelt de familiegeschiedenis van het gezin waar haar moeder, oom en tante in opgroeiden. Halverwege de oorlog verhuisde het gezin, met in totaal zes kinderen, van Rotterdam naar Bussum. In de hoop daar, na de bombardementen in Rotterdam, een veiliger heenkomen te hebben. Op een bovenwoning aan de Vondellaan probeerden haar opa en oma een zo normaal mogelijk leven te creëren voor zichzelf en hun kinderen. Haar opa kwam in het verzet terecht en haar oma en moeder hebben zelfs een tijdje vastgezeten. "'Mijn moeder werd opgepakt op de Vlietlaan en mijn oma op de Bussumergrintweg. Een gewoon gezin in een bijzondere situatie", volgens Schaap. "Ik heb het boek vooral geschreven voor mijn kinderen en kleinkinderen", steekt Schaap van wal. Dat het voor andere mensen ook leuk is om te lezen is voor haar een fijne bijkomstigheid. Inmiddels hebben zo'n 150 mensen het boek gelezen en de reacties zijn allemaal positief. Eén reactie staat haar nog het meeste bij. De reactie van haar moeder. "Toen mijn moeder het gelezen had zei ze dat ik haar haar jeugd had teruggegeven." Een ontroerend moment dat extra lading kreeg omdat haar moeder een aantal weken na publicatie van het boek overleed.
Verhalen verbinden mensen
Twee opeenvolgende gebeurtenissen hebben Schaap aan het schrijven gezet. De eerste was de uitspraak van de voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, Gerdi Verbeet: "Door het delen van verhalen raken we verbonden." Twee van haar eigen kleinkinderen vormden de tweede trigger. Die werkten juist op dat moment op school aan een project over de Tweede Wereldoorlog.
Schaap voelde een sterke drang om de familiegeschiedenis in te zetten als verbinding tussen de generaties. "Ik realiseerde me dat ze van hun eigen familie niet veel wisten." En in die opzet is ze geslaagd. Niet alleen heeft een groot deel van de familie het boek gelezen en zijn haar eigen kinderen dolenthousiast, ook de familiebanden met neven en nichten zijn aangehaald.
Gesprekken en foto's
Het bleek nog een hele toer om de verhalen bij elkaar te krijgen en ze te ordenen. Haar tante was al behoorlijk dement en ook haar moeder moest soms diep graven naar herinneringen. De gesprekken met haar oom speelden een cruciale rol. "Hij had de meeste herinneringen en ik las zijn verhalen voor aan mijn moeder en tante." Zo kwamen bij hen ook steeds meer herinneringen naar boven. Toch merkte Schaap dat het sec ophalen van herinneringen niet de intensiteit opleverde die ze graag wilde." Ze vertelden de verhalen alsof ze al duizend keer verteld waren." Toen Schaap meer inzoomde op hoe ze dingen hadden beleefd, kwam ze veel meer te weten over het dagelijks leven van het gezin. Het boek staat dan ook bol van dergelijke scènes. Het boek dient volgens Schaap geen hoger doel. Ze hoopt wel andere mensen aan te zetten tot het optekenen van verhalen. "Mijn verhaal is maar één van de ondergesneeuwde verhalen. Het is belangrijk om te weten wat er in het verleden is gebeurd en daarbij gaat het niet alleen om oorlogsverleden. Al het verleden telt."
'Ik realiseerde me dat ze van hun eigen familie niet veel wisten'
