Erik Pieter Vlaanderen is in Muiderberg een lokale beroemdheid.
Erik Pieter Vlaanderen is in Muiderberg een lokale beroemdheid. Foto: Christian Pfeiffer

Drijvend op voorkeurstemmen: raadslid Erik Pieter Vlaanderen

MUIDERBERG - Ruim 120 dagen is de raad van Gooise Meren nu aan de slag. Een van de meest in het oog springende volksvertegenwoordigers is Muiderberger Erik Pieter Vlaanderen (VVD). Die 120 dagen zijn voor hem een druppel op de gloeiende plaat. Sinds november 1998 speelt hij het politieke spelletje al mee.

door Yvette de Vries

Veel eerder nog, in 1972, meldde hij zich al bij de VVD. Achttien jaar was hij toen en hij moest nog vijf jaar wachten om zelf de raad in te mogen; dat mocht toen pas met 23 jaar. Dat weerhield hem er niet van om zichzelf vanuit de luwte klaar te stomen voor een rol in de politiek. Zo bekleedde hij diverse bestuursfuncties tot in de hogere echelons van het provinciaal bestuur.

De makelaar uit Muiderberg zit ondertussen uiterst relaxed achter zijn bureau. De grote stapels papier zijn aan de kant geschoven; er is nog net een plekje vrij om een glaasje water neer te zetten. Vlaanderen ('EP' voor intimi) kijkt rustig rond en markeert met zijn handen de hoogte van de stapels die er lagen. Zo'n 40 centimeter boven het bureaublad. "Het was erger hoor, mensen die hier vaker komen vinden het nu opgeruimd", grapt hij.

Hij zit dan wel een kleine twintig jaar in de raad en kent het klappen van de zweep, maar duistere politieke spelletjes, daar is hij niet zo van gecharmeerd. "Ik heb alle spelletjes gespeeld die er te spelen vallen, maar ik strijd met open vizier", is zijn reactie.

En daag je hem uit dan gaat hij alleen maar harder lopen. Dat begon al in 1998. Vlaanderen wilde wel op de lijst, maar dan als voorzitter. "Te veel vijanden en te weinig vrienden, dus ongeschikt", was de reactie van een collega-politicus. Vanaf de elfde plek op de lijst kwam hij met voorkeurstemmen in de raad. Hij had zijn visitekaartje afgegeven. Vlaanderen karakteriseert zijn stijl als 'de school van Hans Wiegel': "Ik kan heel genuanceerd, maar ook heel helder zijn. Dingen die ik zeg, daar sta ik achter en ze zijn gemeend."

Het spook van belangenverstrengeling steekt de kop op

Voorkeurstemmen
Voorkeurstemmen zijn voor hem de graadmeter van zijn mandaat als volksvertegenwoordiger. Ook bij de afgelopen verkiezingen kreeg hij zo een plek in de raad. Al was hij dit keer op eigen verzoek laag op de lijst geplaatst. Een bewuste keuze volgens Vlaanderen, omdat hij het op eigen kracht wil doen. Maar het kan ook een slimme zet zijn om een eigen koers binnen de fractie met een afwijkend standpunt te rechtvaardigen. Hij stelt het heel simpel. "Als ik niet meer met voorkeurstemmen gekozen word, moet ik met pensioen." Dat vertrouwen van de kiezer is heilig voor hem en wat hij heeft beloofd dat komt hij na. Daarmee verklaart hij ook zijn soms eigenzinnige stemgedrag binnen zijn eigen VVD-fractie.

"Ik vertegenwoordig een minderheidsstandpunt, dat van de kiezers die op mij hebben gestemd." Met als kanttekening dat hij ook niet tegen het eigen coalitieakkoord zal stemmen wanneer dat slechts voorkomt uit een politiek steekspel tussen oppositie en coalitiepartijen. Hij haalt daarmee het voorbeeld van een motie aan begin dit jaar van de PvdA, die vroeg om onmiddellijke stopzetting van verkoop van sociale huurwoningen. De VVD-fractie stemde tegen de motie, hij voor.

Balanceren
Daarmee begeeft de VVD'er zich op glad ijs; het spook van belangenverstrengeling met zijn makelaarsactiviteiten steekt de kop op. Hij pareert dat onmiddellijk. Het is wel balanceren op een dun draadje, maar hij zegt zelf de scheidslijn goed in de gaten te houden. "Als ik in de buurt van de streep komt dan leg ik dingen helder voor." Hij houdt in dat soort gevallen ruggespraak met de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) en raadpleegt als het nodig is een juridisch adviseur. En ja, soms betekent dat dat hij zich onthoudt van stemming. Zoals bij de perikelen rond het Kruitpad in Muiden bijvoorbeeld.

Glazen huis
Hij vindt dat hij altijd transparant is en wijst ter illustratie op de muren van glas in zijn makelaarskantoor. "Ik leef in een glazen huis."

Bestuurlijk zwakker
Vlaanderen voelt zich dan wel als een vis in het water in de raad, maar hekelt wel de bestuurlijke bureaucratie van de gemeente Gooise Meren. De afstand tussen burgers en politiek is wat hem betreft te groot geworden. "Het bestuur is er slechter op geworden. En voor de burgers ook. Niet zomaar het gemeentehuis kunnen binnenlopen: als je zaken wilt regelen moet dat op afspraak."

Wat hem betreft zijn ze een beetje de weg kwijt in de fusiegemeente. En niet alleen naar de burgers toe zijn de regeltjes strakker en dus slechter. Het feit dat er nog maar één woordvoerder per politieke fractie is aangesteld zint hem ook niet. "In Muiden mocht je met z'n tweeën het partijstandpunt vertegenwoordigen." Het is geen reden om te stoppen met zijn politieke loopbaan. Want daarover beslist vooral de kiezer. Zolang die met voorkeurstemmen achter hem staat, gaat Erik Pieter Vlaanderen door.

Recht door zee, soms bij het botte af, kenmerkt de Muiderberger.