'Prachtig om directeur te zijn van een 700-jaar oud kasteel'
De nieuwe gemeente zit vol inspirerende inwoners. Lokale helden en bruggenbouwers. Solisten die veel voor buurt en medemens betekenen, teamplayers die anderen motiveren, nieuwkomers met frisse plannen en mensen die al jaren actief zijn. Wie zijn deze Gooise Meerders? De komende tijd stellen wij er een paar aan u voor. Deze week: Bert Boer, directeur van het Rijksmuseum Muiderslot.
door Yvette de Vries
MUIDEN - Werken met mensen met passie is voor hem het mooiste dat er is, volgens Bert Boer. Hij is nu ruim vier jaar directeur van het Muiderslot en hij kan daar zijn hart ophalen. Hij koesterde ook niet voor niets al jarenlang de wens om eindverantwoordelijk te zijn voor het reilen en zeilen van een culturele instelling. Dat het het Muiderslot werd, daar is hij enorm trots op en dankbaar voor. "Het is prachtig om een tijdje directeur te mogen zijn van een kasteel dat ruim 700 jaar oud is." Passie is ook nodig om de ambitieuze plannen die hij heeft voor het Muiderslot te kunnen verwezenlijken.
Het Muiderslot biedt met de omliggende tuinen, de middeleeuwse route, de valkenier, de picknicktafels en de pruimenboomgaard een leuk dagje uit. Een gemiddeld bezoek duurt zo'n drie uur. Volgens Boer geeft het ontspanning en een bezoek aan een museum maakt je geestelijk rijker: in zijn ogen niet onbelangrijk. "Het doet iets met je, je hebt wat geleerd en gezien. Tenminste, als een museum het goed doet. "
Plannen
Het indrukwekkende kasteel moet het vooral hebben van de verhalenvertellers en de collectie die in de eerste paar jaren is opgebouwd. Toch wil Boer daar de komende jaren wat aan sleutelen.
Het Muiderslot is nu vooral ingericht als museum met een vaste collectie. "Het is nu allemaal een beetje statisch", is de mening van de directeur. In de toekomst moeten themajaren en bijpassende activiteiten zorgen voor een dynamischer geheel. Ook de wens van twee tentoonstellingen per jaar staan hoog op de agenda. Over ridders en de P.C. Hooftprijs bijvoorbeeld.
'Ik hoef onze mensen nooit aan te sporen om wat harder te lopen'
Daarbij ziet Boer het als uitdaging om die vanuit het verleden naar het heden te halen en door te trekken naar de toekomst. "Een ridderorde is niets meer en minder dan het belonen van goed gedrag. En als je een lintje krijgt is dat eigenlijk nog steeds zo", doceert Boer. En waarom krijg je die dan en waarom zijn mensen er zo blij mee? En zo zijn er nog tal van voorbeelden te noemen.
Amsterdam Castle
Er komen dus meer activiteiten en meer verdieping door de geplande themajaren. Maar er is meer. Vanaf 2011 richt het Muiderslot zich ook nadrukkelijker op de buitenlandse toerist. Met de naam 'Amsterdam Castle' heeft het Muiderslot een duidelijke profilering richting deze groep. Dat is niet alleen een marketingverhaal, historisch is het ook te verdedigen. De eerste keer dat de naam Amsterdam werd genoemd was namelijk op een zegel van graaf Floris de Vijfde. Inderdaad, de edelman die het Muiderslot liet bouwen. "Eigenlijk was dat een soort geboorteakte voor de stad Amsterdam", grapt de bevlogen directeur.
Themajaar
De link met Amsterdam is ook gekozen als thema voor 2017: 'Het Muiderslot, de sleutel tot Amsterdam'. Boer vervolgt zijn lesje geschiedenis. "Vroeger ging de route naar Amsterdam via Muiden. Als je het Muiderslot had veroverd dan had je ook Amsterdam te pakken. Maar je moest eerst langs Muiden." En toeval of niet, maar de baljuw (zeg maar de bestuurder van een streek of stad namens de vorst) van het Muiderslot was vaak de zoon van de Amsterdamse burgemeester. Het meest bekende voorbeeld is P.C. Hooft.
Goed voor de regio
Overigens blijft het voor de Nederlanders gewoon het Muiderslot, verzekert Boer. Maar Amsterdam krijgt met steeds grotere aantallen toeristen te maken en zo kunnen ze het aantal een beetje verdelen over de regio, is de gedachte hierachter. Goed voor Muiden als onderdeel van Gooise Meren en goed voor Amsterdam. En niet alleen het kasteel heeft hier profijt van, ook de horeca moet dat gaan merken.
Volgens Boer geldt de aantrekkingskracht van cultureel erfgoed als het Muiderslot op meerdere vlakken. "Er is onderzoek naar gedaan en mensen wonen graag in de buurt van theaters en musea. En de buitenlandse toeristen brengen door onder meer de parkeergelden ook rechtstreeks geld in het laatje van Gooise Meren. Het Muiderslot is veel waard voor de regio", vindt Boer.
Rijksmuseum
Het Muiderslot is een van de 29 rijksmusea die Nederland heeft en kreeg in 1878 deze status. Boer vindt dat Gooise Meren daar best wel trots en ook zuinig op mag zijn. Hij voegt daaraan toe dat het merendeel van de rijksmusea in Amsterdam staat: extra reden om dit kasteel als onderdeel van Gooise Meren te koesteren.
Samenwerking
De belangrijkste pijlen van het Muiderslot zijn gericht op samenwerking met Amsterdam en andere kastelen in Nederland en Vlaanderen. Maar ook met bijvoorbeeld de zuiderzeemusea. Binnen Gooise Meren is er een samenwerking met Fort Werk IV in Bussum, het Vestingmuseum in Naarden en Forteiland Pampus.
Europese ambities
Het Muiderslot wil op de lange termijn, denk aan veertig of vijftig jaar, het museum van de adel van het middeleeuwse Europa worden. Ze mikken daarmee op een unieke positie. De meeste musea, zo ook de Amsterdamse, hebben wel een Gouden Eeuw-collectie, maar musea die zich specialiseren in de middeleeuwen zijn dun gezaaid. Daarvoor moet nog wel een hoop gebeuren. Er moeten meer collecties naar het Muiderslot gehaald worden en dat vraagt om veel investeringen. Bijvoorbeeld op het vlak van beveiliging en een goede klimaatbeheersing, om maar eens wat te noemen. Boer: "Over vijftig jaar wil het Muiderslot Europees relevant zijn en niet specifiek regionaal."
Werken bij
Met 35 medewerkers en maar liefst 90 vrijwilligers is het Muiderslot volgens de directeur toch een organisatie van beperkte omvang waar de mensen elkaar nog kennen. Hij vindt dat hij boft met ze. "Het is heerlijk wanneer mensen een intrinsieke motivatie hebben. Ik hoef ze nooit aan te sporen om eens wat harder te lopen." Wat hem opvalt is dat mensen zich echt verbonden voelen met de geschiedenis en de verhalen van het kasteel. Wat hem betreft is dat ook een voorwaarde om bij het Muiderslot te mogen werken. En dat geldt ook voor de vrijwilligers.
Nog even ...
Nog even en dan is het Muiderslot weer elke dag open. Van 1 april t/m 31 oktober zijn het kasteel en de tuinen doordeweeks geopend van 10.00 tot 17.00 uur en in het weekend van 12.00 tot 17.00 uur.