Uitgever Cok de Zwart en vertaler Wim Boekelman.
Uitgever Cok de Zwart en vertaler Wim Boekelman. Foto: Bob Awick

'Het is letterlijk vertaald, niets is verzonnen'

NAARDEN - Over wat er zich precies afspeelde tijdens de afslachting van de Naarder bevolking in 1572 is een nieuw boek verschenen genaamd 'De ondergang van Naarden'. Hoewel het verhaal al oud is, is het voor het eerst letterlijk vertaald uit het Latijn.

Vertaler Wim Boekelman uit Laren gebruikte hiervoor de oorspronkelijke bron: het Latijn van Lambertus Hortensius die de hele moordpartij als ooggetuige noteerde. Het boek is zeer begrijpelijk opgeschreven, maar wees gewaarschuwd: het boek bevat schokkende scènes. Hoe de Spaanse soldaten ten tijde van de 80-jarige oorlog tot deze gruweldaden kwamen, wordt ook behandeld. De angst en wanhoop spat van de bladzijdes af. Bijna de complete Naardense bevolking werd door de Spanjaarden op een verschrikkelijke manier om het leven gebracht.

Boekelman is 88 jaar, voormalig internist en kan als geen ander het Latijn omzetten in begrijpelijk Nederlands. Eerder vertaalde hij al andere boeken uit het Latijn. Zijn interesse voor de 80-jarige oorlog kwam uit pure nieuwsgierigheid. "Ik werkte in een ziekenhuis in Zierikzee en daar was vlakbij een restaurant genaamd Mondragon. Dat bleek een Spaanse kolonel te zijn uit de 80-jarige oorlog." Hij ging de gangen na van de kolonel en kwam via opperbevelhebber Spinoza uit bij Lambertus Hortensius.

Hoewel men wist dat het originele manuscript van de hand van Lambertus Hortensius bestond, dook het ineens op. Boekelman kreeg kopieën in handen en hij kon aan de slag. Boekelman ergerde zich aan de vrije interpretatie van Petrus Hofman Peerlkamp die het verslag van Lambertus Hortensius al in 1866 publiceerde. Dit keer wilde de vertaler dat het echte verhaal boven zou komen.

"De aantekeningen van Peerlkamp maakten het wel moeilijk leesbaar. Hij had namelijk overal in de kantlijn zitten knoeien." Boekelman geeft een voorbeeld: "Op een gegeven moment staat er: 'Met grof geweld verkrachtte zij...' De heer Hofman Peerlkamp heeft op de stippellijntjes zelf ingevuld: 'de nonnen van het klooster'." Boekelman geniet er zichtbaar van dat hij deze misstanden nu heeft kunnen rechtzetten. In de voetnoot vermeldt hij deze onjuiste invulling dan ook nog even voor de lezers.

De talenknobbel van Boekelman is mede te danken aan zijn opvoeding door de Jezuïeten. "Het Latijn en Grieks werd er op jonge leeftijd ingestampt. En ondanks mijn leeftijd zakt dat niet weg. Het oude geheugen blijft goed", vertelt hij. Al met al is de vertaler een half jaar bezig geweest met het boek. Het meest aangrijpend vond hij de beschrijving van de moordpartij. "De mensen werden met een valstrik naar het stadhuis gelokt. Daar zouden ze vergiffenis krijgen. Toen men zich daar had verzameld werd het sein voor de aanval geblazen. Honderden mensen werden afgemaakt."

Wees gewaarschuwd: het boek bevat schokkende scènes

Boek winnen
Drie van onze lezers kunnen kans maken op een gratis exemplaar van 'De Ondergang van Naarden' van Lambertus Hortensius van Montfoort. Wie wil winnen dient de volgende vraag te beantwoorden: hoeveel mensen kwamen om het leven bij de ondergang van Naarden in 1572? Waren dat a. 500 mensen, b. 700 mensen of c. 900 mensen. Mail het juiste antwoord naar redactie@naardernieuws.nl en maak kans op een boek.

Win het boek.