De straten in Hilversum waren tijdens de begindagen van de maatregelen leeg. Foto: © Foto Miché / Bastiaan Miché
De straten in Hilversum waren tijdens de begindagen van de maatregelen leeg. Foto: © Foto Miché / Bastiaan Miché Foto: © Foto Miché / Bastiaan Miché

UWV: 'Gooi & Vechtstreek gemiddeld geraakt door corona'

Coronavirus

BUSSUM - Drie op de tien werknemers in 't Gooi en de Vechtstreek werkt in een sector - horeca, uitzendbranche - die te maken heeft met een zeer grote krimp van de werkgelegenheid. Aan de andere kant werkt één op de vijf werknemers in een sector - zorg & welzijn en openbaar bestuur - waarin de werkgelegenheid juist steeg.

En dus is deze regio gemiddeld geraakt door de coronacrisis, meldt het UWV. "Hoewel in deze regio minder sectoren aanwezig zijn met uitzendwerkers dan in de rest van het land, wordt de horeca hard geraakt. De specialistische zakelijke dienstverlening is goed voor 8,6 procent van de werkgelegenheid in de regio en deze heeft een gemiddelde krimp."

De arbeidsmarktregio Gooi en Vechtstreek behoort volgens de uitkeringsinstantie tot de regio's met de minder zwaar getroffen werkgelegenheid. Dit komt door de werkgelegenheidsstructuur in de regio die zich kenmerkt door een sterk aanwezige collectieve sector. Sectoren als luchtvaart, sierteelt, horeca en cultuur, sport & recreatie zijn er minder sterk aanwezig. "Hierdoor werken in Gooi en Vechtstreek relatief minder mensen in een zwaar getroffen sector dan in de meeste andere regio's." 

49 procent heeft relatief weinig last
Van alle werknemers in deze regio werken 19.600 werknemers (19 procent van het totaal) in een sector die te maken heeft met (zeer) grote krimp van werkgelegenheid. Aan de andere kant werkt 49 procent in een sector die nog relatief weinig last heeft van het coronavirus. Ruim 20 procent van de werknemers in Gooi en Vechtstreek werkt in een sector waarin de werkgelegenheid groeit als gevolg van de corona-uitbraak. Ter vergelijking: in Nederland werkt 32 procent in een sector met grote tot zeer grote krimp in werkgelegenheid, werkt 45 procent in een sector waarin de gevolgen voor de werkgelegenheid beperkt zijn en werkt 23 procent in een sector met groeiende werkgelegenheid als gevolg van corona.

Zoals vermeld wordt de uitzendsector zeer hard getroffen. Veel bedrijven die in de problemen komen door de coronamaatregelen reageren snel met het afstoten van (een deel van) de flexibele schil. Het gaat dan bijvoorbeeld om uitzendkrachten in de horeca, sierteelt, industrie of de detailhandel. Volgens onderzoek van CNV heeft de helft (49 procent) van de uitzendkrachten vrijwel geen werk meer door de coronacrisis. De ABU meldt ook dat de uitzendbranche zwaar getroffen wordt. Bijna de helft van de ABU-leden maakt gebruik van de NOW. 

Het aantal nieuwe WW-uitkeringen vanuit de uitzendbranche nam in Gooi en Vechtstreek in één maand toe van 68 in maart 2020 naar 176 in april. Volgens de ABU kon een deel van de uitzendkrachten die hun werk verloren herplaatst worden in vitale sectoren. Met 6.500 werknemers en een aandeel in de regionale werkgelegenheid van 6,4 procent raakt dit de werkgelegenheid in Gooi en Vechtstreek minder hard dan in de meeste andere regio's.

Evenementen
En hoewel de horeca sinds een paar dagen weer open zijn, blijven het voor die sector zware tijden. Ze zullen de eerste tijd nog veel minder klanten kunnen ontvangen dan voor de beperkende maatregelen het geval was, weet ook het UWV. Hotels zien het aantal gasten sterk teruglopen. Ook cultuur, sport & recreatie heeft erg veel last van de coronamaatregelen. Met een aandeel van 2,4 procent van de regionale werknemers is de impact op de totale werkgelegenheid in Gooi en Vechtstreek beperkt. De sector maakt echter ook veel gebruik van de inhuur van zelfstandigen zonder personeel. Qua beroepen gaat het niet alleen om artiesten, maar vooral ook om ondersteunend personeel, zoals technisch personeel, catering, kaartcontrole, beveiligers, podiumbouwers. Deze mensen verliezen op korte termijn een groot deel van hun inkomen.

Dalende vraag reisbureaus
Ook reisbureaus merken een dalende vraag, omdat reismogelijkheden sterk beperkt zijn. Reisbureaus zijn in Gooi en Vechtstreek met 0,2 procent van de werkgelegenheid zeer beperkt aanwezig, minder dan in veel andere regio’s. Veel reisbureaus hebben een grote flexibele schil gedurende het hoogseizoen. Werknemers met tijdelijke contracten lopen het risico op korte termijn hun baan te verliezen.

De detailhandel laat een wisselend beeld zien. Waar de detailhandel food (onder andere supermarkten) niet of nauwelijks wordt geraakt, is dit anders voor de detailhandel non-food. In de detailhandel in Gooi en Vechtstreek zijn 9.900 werknemers actief, waarvan 5.000 in de non-food. De impact van de coronacrisis is voor veel winkeleigenaren groot. Veel fysieke winkels hebben tijdelijk hun deuren gesloten, zoals kleding- en schoenenzaken, interieurwinkels en kringloopwinkels. 

Geleidelijk gaat een aantal fysieke winkels weer open met inachtneming van de regels van RIVM. Al met al is er in deze branche nog steeds sprake van een flinke omzetdaling in vergelijking met de situatie voor de maatregelen om het virus in te dammen. Andere segmenten houden stand, al is het er rustiger dan normaal. Er zijn ook winkels waar het juist druk is, zoals doe-het-zelf zaken en tuincentra. Spellen- en hobbywinkels lijken eveneens garen te spinnen bij de crisis. Ook webwinkels doen het goed. Door de verschuiving naar het online kanaal blijft het aantal te bezorgen pakketten groeien. Dit leidt tot een toenemende werkgelegenheid in de koeriersbranche.

Persoonlijke dienstverlening in zwaar weer
De overige dienstverlening - waartoe onder meer de persoonlijke dienstverlening behoort - zit in zwaar weer. De sector - kappers, nagelstudio’s en massagesalons - kent relatief veel zelfstandigen (zonder personeel). Veel van de werkzaamheden in de persoonlijke dienstverlening kunnen niet meer doorgaan door de contactbeperkende maatregelen. Vanaf 11 mei kunnen diverse contactberoepen weer opstarten, maar wel met aanpassingen zoals alleen werken op afspraak en met voldoende ruimte tussen klanten. Veel zzp’ers zien ineens hun inkomen tot vrijwel nul terugvallen. Zelfstandigen met personeel kunnen in aanmerking komen voor de NOW en de Tozo.

De transportsector wordt in verschillende gradaties geraakt. De luchtvaart en het personenvervoer over land merken de grootste pijn. In de arbeidsmarktregio Gooi en Vechtstreek zijn de directe gevolgen voelbaar als gevolg van de pendel richting Schiphol. Er werken in Gooi en Vechtstreek 1.200 werknemers in de luchtvaart, waarvan 96 procent een vast contract heeft. Het goederenvervoer over de weg had bij het begin van de coronacrisis veel werk door de bevoorrading van supermarkten, maar dat is inmiddels redelijk genormaliseerd. 

Autohandel
Ook de autohandel heeft het lastig. In economisch zwaardere tijden worden aankopen van personenauto’s en bedrijfswagens uitgesteld. Het niet uit te stellen onderhoud en reparatiewerk (APK) gaat wel door. In de arbeidsmarktregio Gooi en Vechtstreek zijn zo’n 1.300 mensen als werknemer werkzaam in de autohandel. Het aandeel werknemers met een flexcontract is beperkt. Dit beperkt de mogelijkheid voor werkgevers om het verlies aan economische activiteit direct om te zetten in het stopzetten van contracten. 

Tot slot zijn de drie sectoren die naar verwachting zullen groeien, goed voor 20.800 werknemers (21 procent van de werkgelegenheid). Zorg & welzijn is met 14.600 werknemers en een aandeel van 14,5 procent van alle werknemers de belangrijkste sector voor de regionale werkgelegenheid. De sector wordt op een heel andere manier geraakt door het coronavirus dan de meeste andere sectoren. Het beeld in de sector zorg & welzijn is divers. De ziekenhuizen hebben het zeer druk met het zorgen voor Covid-19 patiënten. Er is vooral veel werk voor verplegend personeel. 

Zorg
Tegelijkertijd werd de planbare zorg zo veel mogelijk uitgesteld en waren er minder verwijzingen door huisartsen naar ziekenhuizen. Inmiddels probeert men de reguliere zorg weer op te starten. Verpleeghuizen en instellingen voor gehandicaptenzorg zijn nog gesloten voor bezoekers, en ook de dagbesteding en activiteiten zijn stopgezet. Daarnaast waren er ook zorgen onder het personeel over het gebrek aan beschermingsmiddelen, over de overbelasting en neemt het (ziekte)verzuim toe. In de thuiszorg zeggen klanten de niet per se noodzakelijke zorg regelmatig af in verband met angst voor besmetting – waardoor ook hier sprake is van omzetverlies. Hetzelfde geldt ook voor de tandheelkundige en paramedische zorg.

Het openbaar bestuur is met 5.600 werknemers en 5,5 procent van de werkgelegenheid behoorlijk aanwezig in de arbeidsmarktregio Gooi en Vechtstreek. De werkgelegenheid bij een deel van het openbaar bestuur neemt toe, onder andere omdat er meer aanvragen voor ondersteuning en bijstand zijn.

Uit de krant