Herdenking van geboortedag Comenius slechts met bloemen

NAARDEN - De jaarlijkse Comeniusdag, de geboortedag van Jan Amos Comenius, wordt dit jaar op beperkte wijze herdacht. Burgemeester Han ter Heegde legde vanmorgen bloemen namens de republiek Tsjechië, de gemeente Gooise Meren en de stichting Comenius Museum bij het standbeeld voor de Grote Kerk in Naarden-Vesting. 

Vervolgens hield Ter Heegde voor het aanwezige publiek een korte toespraak over de betekenis van Comenius. Het was de bedoeling dat dit jaar in een volle Grote Kerk de Comeniusprijs uitgereikt zou worden aan de bekende Tsjechische socioloog professor Halik en Comenius herdacht zou worden met een toepasselijke lezing en muziek. ‘Volgend jaar gaan we weer voor uitgebreide festiviteiten op Comeniusdag”, aldus burgemeester Ter Heegde. Vandaag wordt hij slechts herdacht met bloemen.

Wereldverbeteraar

Op 28 maart 1592, 429 jaar geleden, werd Jan Amos Comenius in Tsjechië geboren. Via vele omzwervingen door het oude Europa en na veel studies en filosofisch werk, na veel lief en leed, kwam Comenius in 1656 op uitnodiging van de familie De Geer naar Amsterdam.

Comenius wordt beschouwd als een wereldverbeteraar met vele gezichten. Na zijn komst bemoeide hij zich meteen met de vredesonderhandelingen die toen tussen de Nederlanden en Engeland plaatsvonden in Breda. Hij heeft veel ideeën uitgewerkt op het gebied van onderwijsvormen en schreef de zoektocht door het labyrint van het leven. Theologie, politiek, wetenschap en filosofie waren zijn werkterreinen. “Een filosoof, pedagoog, theoloog en Europeaan, wiens denkbeelden nog springlevend zijn.” Hij overlegde veel met de bekendste geleerden van die tijd en was een kundig drukker van zijn eigen werk. Hij was bekend en misschien wel beroemd in die tijd. Comenius overleed in 1670 en werd in de Waalse Kerk in Naarden; sober, eenvoudig en zeer goedkoop begraven.

In 1892 ontstonden er ook in Nederland eerste initiatieven tot herdenking van Comenius. Er werd tentoongesteld in het stadhuis. In 1924 werd er een Comenius Museum ingericht in het Spaanse Huis. Zijn graf werd gevonden en de Waalse Kerk werd in 1937 door de Tsjechoslowaakse regering ingericht als mausoleum. Er kwamen een borstbeeld en in 1957 een standbeeld van Comenius in Naarden. Er werden scholen naar Comenius vernoemd. De Vrijmetselaars noemden een loge naar hem en er kwam er een hechte samenwerking met Tsjechië en met Slowakije op gang.