Nieuwe gedenkroute door Gooise Meren vol unieke verhalen

GOOISE MEREN - Dag en nacht is er gewerkt aan de gedenkroute door Bussum, Naarden, Muiderberg en Muiden over gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog. Volgende week op 12 augustus wordt de route onthuld en voor het eerst beleefd.

De gedenkroute bestaat uit twintig kleine bordjes in heel Gooise Meren met een korte tekst en een zwart-witte QR-code. Na het scannen van de code met de camera van een telefoon speelt er een video af. Annet Betsalel, de initiatiefnemer van de gedenkroute, heeft driekwartjaar de meest bijzondere verhalen verzameld over de oorlog. "Er zitten tragische verhalen in, mooie verhalen en ook ontroerende verhalen", vertelt Betsalel. "Het was ontzettend moeilijk om te selecteren voor de route, want er zijn zo veel verhalen om uit te kiezen."

Het startpunt van de gedenkroute bevindt zich op het stationsplein Naarden-Bussum. Betsalel: "Dat was het vertrekpunt naar concentratiekampen van honderden Joodse inwoners van Gooise Meren. Een hele dramatische gebeurtenis bij het station was het bombardement op een Duitse munitietrein door Amerikanen. Huizen raakte beschadigd door bommen en granaten." Vanaf het station loopt de route in een logische volgorde langs verhalen over oorlogshandelingen, vervolging, bezetting, bevrijding, verzet en verraad. "De route gaat bijvoorbeeld langs de plek waar het hoofdkantoor van de NSB was, midden in Het Spiegel", vertelt Betsalel.

Een bijzonder en 'luchtiger' verhaal dat ze vond is van een man die tijdens de oorlog op Koninginnedag in een 60 meter hoge schoorsteenpijp van een fabriek in Naarden is geklommen en 'Oranje Boven' in koeienletters erop schreef als vorm van verzet. De Duitsers waren woedend, maar hij is nooit gepakt. Betsalel: "We hebben geprobeerd om een balans te vinden in de verhalen, zodat niet iedereen die de route heeft gedaan met een vreselijk gevoel naar huis gaat. Op sommige plekken sta je er met een glimlach bij, zoals bij dit studentikoze 'Oranje Boven'-verhaal.

In beeld en geluid

Opmerkelijk aan de gedenkroute zijn de bewegende, soms zelfs unieke beelden die Betsalel in beeldarchieven heeft opgeduikeld, waaronder het archief van Beeld en Geluid. "Ik als filmmaakster vind dat het mooiste om dat unieke materiaal nog te vinden. Ik had aha-momenten als ik beelden zag die ik nog niet kende, zoals bevrijdingsbeelden in Bussum op de Brinklaan. Het is een mooie tijdscapsule waar je instapt."

De gedenkroute zou eigenlijk in mei officieel geopend worden, maar dat is toen uitgesteld. Eigenlijk vindt Betsalel de nieuwe datum een beter moment, aangezien augustus 1945 pas het definitieve einde van de Tweede Wereldoorlog was door de capitulatie van Japan. De opening van de route wordt geen grote, publieke opening. Wel is burgemeester Han ter Heegde aanwezig en zijn er genodigden die hebben bijgedragen aan de gedenkroute, zoals nabestaanden van wie het familieverhaal in de route is opgenomen.

Een kaart met de routebeschrijving is gratis en zal na de opening op meerdere plekken liggen, zoals VVV-kantoren, bibliotheken en het gemeentehuis. De kaart is ook online op de website te vinden.

Meer informatie op www.gedenkroutegm.nl