Bussumse jeugd ‘georganiseerd’ in jongens- en meisjesstad

J.M. Lefeber was van 1956 tot 1964 kapelaan in de St. Jozefparochie in Bussum. Bij zijn aanstelling kreeg hij de opdracht een rooms-katholieke jeugdbeweging op te richten en uit te bouwen. Het werkterrein dat de kapelaan kreeg toegewezen omvatte het gebied tussen Laarderweg, Randweg, Huurmanlaan, St. Janslaan en Singel.

In de nieuwe parochie woonden veel jonge gezinnen en de bedoeling van de enthousiaste kapelaan was, gezien de groeiende behoefte aan vrijetijdsbesteding, om in dit deel van Bussum de jeugd in georganiseerd verband bij elkaar te brengen: een Jongensstad en een Meisjesstad. Deze vorm van jeugdwerk was een rooms-katholiek concept dat ook in andere plaatsen in Nederland werd uitgevoerd.

Eigen gebouw

De plannen van de kapelaan konden alleen worden uitgevoerd als men bij elkaar kon komen in een eigen gebouw. Hij dacht aan een houten gebouw van 20 bij 8 meter dat te allen tijde afgebroken kon worden. Het moest komen op de plaats waar het kerkbestuur van de St. Jozefparochie een optie op had voor een te bouwen kleuterschool. Dit terrein is ingesloten door de Fokke Bleekerstraat, de Cornelis Ruysstraat, de Elise Dammershof en de P.M.R. Versteeghstraat. Lefeber diende in oktober 1956 een verzoek in bij de gemeente om dat stuk grond voor zijn plannen beschikbaar te stellen. De organisatie draaide intussen al op volle toeren. De belangstelling was bijzonder groot en al snel bestond de club uit honderd actieve jongeren. Een toneelgroep voerde in het K.A.B.-gebouw een passiespel op dat zeer druk bezocht werd. De basis voor een Jongens- en Meisjesstad was gelegd.

‘Wij bouwen allemaal mee’

In april 1957 kreeg de jonge enthousiaste kapelaan bericht dat het verzoek voor de bouw was toegewezen; nu kon hij op zoek naar een gebouw voor de activiteiten van de jongens en meisjes. De kapelaan zette een actie op touw onder het motto Wij bouwen allemaal mee. In oktober 1957 volgde de officiële opening door burgemeester J.C. Haspels. De burgemeester installeerde zeven mannelijke en zeven vrouwelijke raadsleden van Jongens- en Meisjesstad en een vrouwelijke en een mannelijke burgemeester: de 16-jarige Riet Bouman en de even oude Gerard Machielsen. Een jaar na de installatie had Jongens- en Meisjesstad al 370 ‘onderdanen’.

Wester- en Oostereng 

Het verhaal over Jongens- en Meisjesstad past in de ontwikkeling van Bussum-Zuid als laatste uitbreiding van Bussum. Direct na de oorlog begon de Wederopbouw. Er moesten in korte tijd honderden woningen uit de grond worden gestampt om het hoofd te bieden aan de schrijnende woningnood. De Westereng werd in tien jaar tijd volgebouwd, in de tien jaar daarna volgde de Oostereng. Het werden geen ruim opgezette wijken met villa’s en middenstandswoningen zoals aanvankelijk de bedoeling was, maar straten met rijtjeshuizen en zelfs flatgebouwen. 

Tijdschrift

De nieuwe aflevering van Bussum Historisch Tijdschrift beschrijft de nog jonge geschiedenis van dit deel van ons dorp, dat pas in 1902 Bussums grondgebied was geworden. De achtereenvolgende uitbreidingsplannen laten mooi zien hoe de ideeën over de opzet van de wijk gaandeweg veranderden. De komst van de Kolonel Palmkazerne is aanleiding om in de militaire geschiedenis van Crailo te duiken. De wijk, met inbegrip van het oudste deel, tussen de Huizerweg en de Ceintuurbaan, is ook een staalkaart van het denken over volkshuisvesting in de vorige eeuw. En dan zijn er nog molen De Wandelaar, de speeltuin van Van Rosmalen, de vuilnisbelt onder de Groene Long en de glas-in-loodramen van de Verlosserkerk.

Dit en meer in Bussums Historisch Tijdschrift, dat deze week voor 7,50 euro in de boekhandel te koop is. Als u lid wordt van de Historische Kring Bussum krijgt u het gratis. Kijk op www.historischekringbussum.nl.